Nowe przepisy dla prosumentów

W piątek, 8 listopada 2024 r., Sejm przyjął nowelizację ustawy o odnawialnych źródłach energii, która wprowadza kluczowe zmiany dla prosumentów – osób produkujących energię z mikroinstalacji na własne potrzeby. Nowelizacja koncentruje się głównie na poprawie korzyści finansowych dla prosumentów objętych systemem net-billing, a zmiany obejmują m.in. wzrost wartości depozytu czy większą elastyczność wyboru cen według których będą oni rozliczani. Co jeszcze wprowadza nowela? 

Zwiększenie opłacalności instalacji prosumentów

Nowelizacja ustawy o odnawialnych źródłach energii to odpowiedź na potrzeby niemal 500 tysięcy prosumentów korzystających z systemu net-billing. Celem nowych przepisów jest znacząca poprawa opłacalności inwestycji w mikroinstalacje OZE. Prosumenci mogą liczyć na korzystniejsze warunki finansowe oraz większą elastyczność w rozliczeniach za energię oddawaną do sieci

Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska podczas debaty sejmowej podkreśliła, że nowe przepisy będą miały realny wpływ na opłacalność inwestycji prosumenckich – Przywracamy opłacalność instalacji prosumentów. Zysk dla nich wzrośnie o 1/4 – zadeklarowała w piątek w sejmie.

Kluczowe zmiany w rozliczeniach prosumentów

Nowelizacja ma na celu poprawę sytuacji prosumentów, korzystających z systemu net-billingu, który obowiązuje od kwietnia 2022 roku. Dla prosumentów oznacza to korzystniejsze warunki finansowe, a także możliwość wyboru między rozliczeniami według różnych metod wyceny energii.

Wzrost wartości depozytu prosumenckiego

Dla osób, które zgłosiły przyłączenie do sieci po 31 marca 2022 r., wartość energii oddawanej do sieci zostanie podwyższona o współczynnik 1,23, co będzie uwzględniane w rozliczeniu za następny miesiąc kalendarzowy. 

Prosumenci, którzy zdecydowali się przejść z net-meteringu na net-billing, również otrzymają prawo do rozliczeń po cenie RCE z uwzględnieniem współczynnika 1,23 i dodatkowo możliwość zwrotu do 30% depozytu – od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym złożyli oświadczenie o zmianie sposobu rozliczeń.

Dzięki wprowadzeniu wyższego współczynnika, osoby objęte systemem net-billing będą mogły otrzymać znacznie wyższą wartość za każdą jednostkę energii, którą wprowadzą do sieci, co z kolei ma wpłynąć na wyższą opłacalność i szybszy zwrot inwestycji. 

Elastyczność wyboru cen 

Prosumenci, którzy zgłosili przyłączenie do sieci przed 1 lipca 2024 r., zyskają możliwość wyboru między dwiema opcjami rozliczeń – aktualnie stosowaną ceną RCE (rynkową ceną energii) a RCEm (średnią miesięczną ceną energii). 

Nowo przyłączani prosumenci będą rozliczani wyłącznie według ceny RCE. Rozliczenia wg stawek RCE mają być dodatkowo premiowane poprzez zwiększenie zwrotu niewykorzystanych z depozytu środków. 

Różnica między tymi dwoma systemami tkwi w sposobie ustalania ceny – RCE opiera się na cenach godzinowych, które są wyliczane na podstawie średniej stawki obowiązującej w danym kwadransie, zależnej od ilości energii, którą prosument oddał do sieci. Z kolei RCEm to średnia cena miesięczna, ustalana na podstawie całkowitej energii oddanej do sieci przez prosumentów w danym miesiącu. 

Dzięki tej elastyczności, prosumenci mają możliwość dopasowania rozliczeń do swoich indywidualnych potrzeb i sytuacji na rynku energii, co zwiększa ich szansę na wyższe zwroty.

Zwiększenie zwrotu niewykorzystanych środków 

Dla prosumentów decydujących się na rozliczenie po cenie RCE, możliwy zwrot niewykorzystanych środków zwiększy się do 30% wartości nadwyżki energii wprowadzonej do sieci w ciągu kolejnych 12 miesięcy. Korzystający z ceny RCEm będą nadal otrzymywać zwrot na poziomie 20%. 

Ograniczenie częstotliwości korekt cen 

Ustawa przewiduje także zmniejszenie liczby korekt wartości ceny RCEm. Dzięki zmianie progu korekty z 0,1% do 2% zmniejszy się liczba koniecznych weryfikacji rozliczeń, co z kolei wpłynie na obniżenie kosztów tego procesu i jego uproszczenie. 

Wsparcie dla energochłonnych przedsiębiorstw i usprawnienie procedur inwestycyjnych w OZE

Uchwalona nowelizacja wprowadza również ulgi dla przedsiębiorstw energochłonnych, które będą mogły korzystać z obniżonej ceny energii na poziomie nawet do 85% zużycia. Do listy sektorów objętych ulgami dodano aż 53 nowe branże, co zwiększa ich całkowitą liczbę do 116. 

Ministerstwo Klimatu i Środowiska zadeklarowało także usprawnienie procedur administracyjnych związanych z inwestycjami w OZE, co ma przyspieszyć instalację takich urządzeń jak pompy ciepła, fotowoltaika czy magazyny energii. Czas oczekiwania na wydanie pozwolenia na budowę ma zostać skrócony z dotychczasowych 65 dni do maksymalnie 30 dni, a czas na wydanie warunków przyłączenia do sieci skróci się z 120 lub 150 dni (w zależności od grupy przyłączeniowej) nawet do 45 dni.

Nowe regulacje zawarte w znowelizowanej ustawie o odnawialnych źródłach energii obejmują także zmiany w systemie wsparcia dla małych biogazowni rolniczych i elektrowni wodnych. Przepisy przewidują dodatkowe mechanizmy finansowe, które mają wspierać rozwój tych mniejszych, lokalnych instalacji. Celem tych zmian jest zwiększenie rentowności polskich przedsiębiorstw rolniczych. 

Nowe regulacje wpisują się w strategię rozwoju odnawialnych źródeł energii w Polsce i są krokiem w kierunku bardziej efektywnego i zrównoważonego systemu energetycznego, odpowiadając jednocześnie na potrzeby prosumentów oraz energochłonnych przedsiębiorstw.