Wymiana kotłów bezklasowych – do kiedy musisz pozbyć się kopciucha?

Problem zanieczyszczenia powietrza, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym, staje się coraz bardziej dotkliwy, zarówno dla mieszkańców Polski, jak i środowiska naturalnego naszego kraju. Badania pokazują, że jednym z głównych czynników przyczyniających się do tej sytuacji są przestarzałe piece opalane węglem i innymi paliwami stałymi, popularnie nazywane „kopciuchami”. Jak przebiega proces ich wymiany na bardziej ekologiczne rozwiązania grzewcze i jakie znaczenie odgrywają w nim uchwały antysmogowe?

Czym są kopciuchy i ile jest ich w Polsce?

O tzw. kopciuchach słyszymy od lat. Jak można je rozpoznać? To bezklasowe urządzenia grzewcze, które nie są oznakowane w sposób umożliwiający ich identyfikację. Nie mają więc tabliczki znamionowej, na której widniałyby takie informacje jak numer seryjny, nazwa producenta, typ kotła, rodzaj wykorzystywanego paliwa, moc nominalna czy maksymalna osiągalna temperatura. A ponieważ urządzenia te nie są w żaden sposób regulowane, nierzadko właściciele palą w nich praktycznie wszystkim, co znajdą pod ręką, w tym choćby odpadami węglowymi (mułem i miałem), śmieciami czy plastikiem, co przyczynia się do wyższych emisji szkodliwych substancji i pogorszenia jakości powietrza. Do kopciuchów zaliczane są także piece wolnostojące, kotły, kominki o niższych klasach (1 i 2), które nie spełniają już obowiązujących norm prawnych. Ile kopciuchów jest w Polsce?

Deklaracje zbierane przez Centralną Ewidencję Emisyjności Budynków dają nam realny obraz tego, czym Polacy ogrzewają swoje domy. Do końca 2022 r. do CEEB zgłoszono ponad 9 mln źródeł ciepła, z czego większość z nich, bo aż 5,4 mln wykorzystuje paliwa stałe, czyli węgiel, drewno, pellet lub inne rodzaje biomasy. Wśród najpopularniejszych urządzeń królują kotły z ręcznym lub automatycznym podawaniem paliwa – jest ich 3,39 mln. Węgiel i paliwa węglopochodne stosuje się aż w 2,7 mln kotłów, drewno kawałkowe w 1,8 mln jednostek, a pellet drzewny w 304 tys. Co więcej, mieszkańcy Polski korzystają z ponad 1 miliona piecy wolnostojących tzw. “kozy”, kominków oraz ogrzewaczy powietrza zasilanych paliwami stałymi, 440 tys. pieców kaflowych i ponad 537 tys. trzonów kuchennych lub kuchni węglowych.

Dlaczego Polska pozbywa się kotłów bezklasowych?

Ponieważ przyczyniają się do zanieczyszczania powietrza oraz powstawania smogu, który jest groźny nie tylko dla środowiska naturalnego, ale także zdrowia mieszkańców Polski. Zdecydowaną większość tzw. niskiej emisji powierzchniowej stanowią zanieczyszczenia generowane nie przez transport czy przemysł, ale właśnie przez gospodarstwa domowe. Biorą się one ze spalin produkowanych przez kominy należące do budynków mieszkalnych, zasilane węglem, drewnem, a często również śmieciami. 

Według danych Polskiego Alarmu Smogowego, to właśnie one odpowiadają za 94% emisji WWA (wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych), 78% emisji pyłu zawieszonego (PM 2,5), 68% emisji dioksyn i furanów i niemal 100% emisji toksycznych substancji powstających podczas spalania tworzyw sztucznych, najczęściej plastiku.

Kopciuchy a uchwały antysmogowe

W 14 z 16 województw przyjęto uchwały antysmogowe, czyli akty prawa miejscowego, które określają to, jakie rodzaje urządzeń grzewczych i paliw są dopuszczone do stosowania na danym obszarze oraz jakie są zakazane. Uchwały ustalają także konkretne daty wprowadzenia ograniczeń lub zakazów, do których powinni dostosować się mieszkańcy oraz kary przyznawane w związku z niestosowaniem się do przepisów. Osobom, które nie wymienią swoich kotłów w określonym czasie, grozi grzywna w wysokości do 5 000 zł.

Warto pamiętać, że uchwały antysmogowe mogą przyjmować nie tylko województwa, ale także miasta i gminy, dlatego często dodatkowe przepisy obowiązują na terenie miast, np. w Krakowie, Poznaniu, Warszawie czy Wrocławiu. Obecnie jedynie województwo podlaskie i warmińsko-mazurskie nie zdecydowało się na przyjęcie takich aktów prawnych.

Jakie zasady panują w poszczególnych województwach?

Województwo małopolskie

Pierwszą uchwałę antysmogową przyjęto w województwie małopolskim w 2016 r. Na jej podstawie w 2019 r. na terenie Gminy Miejskiej Kraków całkowicie zakazano spalania węgla i drewna w kotłach, piecach i kominkach, a jedynymi paliwami dopuszczonymi do użytku stały się paliwa gazowe oraz lekki olej opałowy. W uchwale nie ma ograniczeń dotyczących korzystania z ciepła sieciowego, pomp ciepła, energii elektrycznej, systemów fotowoltaicznych czy kolektorów słonecznych.

• Od 1 lipca 2017 r. obowiązuje zakaz używania nowych kotłów i kominków opalanych węglem lub drewnem, które nie spełniają norm emisji określonych w przepisach unijnych dotyczących ekoprojektu dla urządzeń grzewczych na paliwa stałe.
• Od 1 lipca 2017 r., nowo instalowane kominki, w tym także piece kaflowe, ogrzewacze pomieszczeń i „kozy”, muszą być zgodne z normami ekoprojektu. Przepisy obowiązują również w przypadku, gdy kominek jest montowany w istniejących budynkach, na przykład podczas wymiany urządzenia.
• Od 1 lipca 2017 r. obowiązuje zakaz wykorzystywania mułów i flotów węglowych, czyli odpadów węglowych, składających się z pyłu węglowego o średnicy do 3 mm, które zawierają dużą ilość wilgoci, popiołu oraz innych zanieczyszczeń i znacząco wpływają na emisję szkodliwych substancji podczas spalania. Zakazuje się również spalania węgla, który jest oznaczony jako „miał”, ponieważ zawiera więcej niż 15% frakcji o średnicy poniżej 3 mm.
• Od 1 lipca 2017 r. wprowadzono zakaz spalania drewna i biomasy, która ma wilgotność przekraczającą 20%. Drewno musi być suszone przed spaleniem przez co najmniej 2 sezony, dzięki czemu ma wyższą wartość opałową i emituje mniej zanieczyszczeń w porównaniu do surowego materiału.
• Od 1 maja 2024 r. mieszkańcy Małopolski muszą zastąpić bezklasowe kotły na węgiel lub drewno źródłami ciepła spełniającymi standardy emisyjne, np. pompą ciepła, kotłami gazowymi, kotłami olejowymi lub kotłami na paliwo stałe spełniającymi wyznaczone normy. Oryginalny termin wymiany był wyznaczony na koniec 2022 r., ale został przesunięty.
• Od 1 maja 2024 r. można będzie eksploatować tylko kominki spełniające standardy ekoprojektu lub o sprawności cieplnej wynoszącej co najmniej 80%. Kominki, które nie spełniają tych kryteriów, będą musiały zostać wymienione lub wyposażone w urządzenia zmniejszające emisję pyłu do poziomu zgodnego z normami ekoprojektu.
• Od 1 stycznia 2027 r. zostaną zakazane kotły, które spełniają minimalne standardy emisyjne, tj. posiadają klasę 3 lub klasę 4 zgodnie z normą PN-EN 303-5:2012. Kotły, które spełniają wyższe wymagania, tj. mają klasę 5 zgodnie z tą samą normą i były w użyciu przed 1 lipca 2017 roku, będzie można eksploatować do końca ich żywotności.

Województwo mazowieckie

Przepisy uchwały antysmogowej zaczęły obowiązywać od 11 listopada 2017 roku, a ich nowelizacja weszła w życie 14 maja 2022 roku.

• Od 11 listopada 2017 r. można montować jedynie kotły, które spełniają normy emisyjne określone w wymogach ekoprojektu.
• Od 1 lipca 2018 r. zakazuje się spalania w kotłach, piecach i kominkach mułów i flotokoncentratów węglowych oraz mieszanek paliw produkowanych z ich użyciem, węgla brunatnego i stałych paliw wytwarzanych z jego wykorzystaniem, węgla kamiennego w postaci sypkiej o uziarnieniu od 0 do 3 mm oraz paliw zawierających biomasę o wilgotności powyżej 20% w stanie roboczym, np. mokrego drewna.
• Od 1 stycznia 2023 r. obowiązuje zakaz używania kotłów opalanych węglem lub drewnem, które nie spełniają wymogów klas 3, 4 lub 5 zgodnie z normą PN-EN 303-5:2012. W nowo budowanych budynkach, dla których wniosek o pozwolenie na budowę lub zgłoszenie zostały złożone po 1 stycznia 2023 r., nie jest dozwolone używanie kotłów na paliwa stałe, w tym biomasę, jeśli istnieje techniczna możliwość podłączenia budynku do sieci ciepłowniczej.
• Od 1 stycznia 2023 r. istniejące kominki muszą być wyposażone w urządzenia zmniejszające emisję pyłu do poziomu określonego w ekoprojekcie lub należy je wymienić na takie, które spełniają kryteria ekoprojektu.
• Od 1 października 2023 r. w obszarze administracyjnym miasta stołecznego Warszawy, zakazane jest stosowanie węgla kamiennego oraz innych paliw stałych z niego produkowanych.
• Od 1 stycznia 2028 r. zakazane stanie się używanie kotłów na węgiel lub drewno, które należą do klasy 3 lub 4. W obszarach administracyjnych gmin, które są częścią powiatów: grodziskiego, legionowskiego, mińskiego, nowodworskiego, piaseczyńskiego, pruszkowskiego, otwockiego, warszawskiego zachodniego i wołomińskiego, zabronione stanie się stosowanie węgla kamiennego oraz paliw stałych produkowanych z przy jego użyciu.

Województwo śląskie

Uchwała antysmogowa została wprowadzona w województwie śląskim 1 września 2017 r.

• Od 1 września 2017 r. obowiązuje zakaz spalania węgla brunatnego, mułu i flotu oraz ich mieszanek, węgla o udziale ziarna 0-3 mm powyżej 15% i biomasy o wilgotności powyżej 20%.
• Od 1 stycznia 2022 r. obowiązuje zakaz korzystania z kotłów, które są eksploatowane od ponad 10 lat od daty ich produkcji lub nie posiadają tabliczki znamionowej.
• Od 1 stycznia 2023 r. instalacje generujące ciepło lub wytwarzające i przekazujące ciepło do innego medium, takie jak lokalne ogrzewacze powietrza, piece czy kominki, muszą zostać wymienione na takie, które spełniają określone normy. Wymiany nie trzeba dokonywać, jeśli istniejące instalacje osiągają sprawność cieplną równą lub większą niż 80%, lub jeśli zostały wyposażone w urządzenia zmniejszające emisję pyłu.
• Od 1 stycznia 2024 r. wprowadzony zostanie zakaz korzystania z kotłów, które były eksploatowane od 5 do 10 lat od daty produkcji.
• Od 1 stycznia 2026 r. zakazane będzie użytkowanie kotłów, które były eksploatowane przez okres do 5 lat od daty produkcji.
• Od 1 stycznia 2028 r. wprowadzony zostanie zakaz korzystania z kotłów 3 i 4 klas wg norm PN-EN 303-5:2012.

Województwo dolnośląskie

Na terenie województwa dolnośląskiego funkcjonują aż trzy odrębne uchwały antysmogowe. Znajduje się wśród nich uchwała dla Gminy Wrocław, dla uzdrowisk i dla pozostałej części województwa.

• Od 1 lipca 2018 r. zakazano używania węgla brunatnego oraz wytwarzanych z niego paliw stałych, mułów i flotokoncentratów węglowych oraz mieszanek paliw powstających z ich użyciem, węgla kamiennego w postaci sypkiej o granulacji poniżej 3 mm, stałej biomasy o wilgotności w stanie roboczym przekraczającej 20%.
• Od 1 lipca 2018 r. obowiązuje zakaz instalacji kotłów niezgodnych z uchwałą, czyli takich, które nie spełniają norm ekoprojektu dotyczących emisji pyłów lub które posiadają ruszty awaryjne.
• Od 1 lipca 2018 r. kominki muszą spełniać normy ekoprojektu dotyczące emisji pyłów, ale dozwolone jest stosowanie urządzeń redukujących je.
• Od 1 lipca 2024 r. w życie wejdzie zakaz korzystania z kotłów i pieców, które nie spełniają wymagań klasy 3 pod względem granicznych wartości emisji pyłu.
• Od 1 lipca 2028 r. obowiązywać będzie zakaz korzystania z kotłów i pieców, które nie spełniają wymogów 3 i 4 klasy pod względem granicznych wartości emisji pyłu.

Województwo wielkopolskie

Uchwała antysmogowa obowiązująca na terenie województwa wielkopolskiego została przyjęta 1 maja 2018 r.

• Od 1 maja 2018 r. w Poznaniu obowiązuje zakaz spalania w kotłach, piecach i kominkach mułów i flotokoncentratów węglowych oraz mieszanek wytwarzanych z ich użyciem, węgla brunatnego i paliw z niego wytwarzanych, drobnych miałów węglowych, w których zawartość cząstek o rozmiarze poniżej 3 mm przekracza 15% i biomasy o wilgotności przekraczającej 20%. Zabrania się także spalania węgla kamiennego o wartości opałowej poniżej 23 MJ/kg, zawartości popiołu przekraczającej 10% i zawartości siarki przekraczająca 0,8%.
• Od 1 maja 2018 r. obowiązuje zakaz używania urządzeń grzewczych, które nie spełniają norm emisji określonych w ekoprojekcie, w tym np. posiadają ruszty awaryjne. Urządzenia te muszą zapewnić możliwość automatycznego podawania paliwa.
• Od 1 maja 2018 r. wprowadzono zakaz korzystania z urządzeń na paliwa stałe w sytuacji, gdy dana nieruchomość posiada inny, bardziej ekologiczny system ogrzewania lub system grzewczy spełniający kryteria ekoprojektu a poziom 24-godzinnego stężenia PM10 został przekroczony i prognozuje się utrzymanie tego stanu w kolejnym dniu.
• Od 1 stycznia 2024 r. zakazane będzie użytkowanie kotłów bezklasowych na węgiel i drewno, niespełniających wymogów klas 3, 4 lub 5 określonych w normie PN-EN 303-5:2012.
• Od 1 stycznia 2026 r. zakazane będzie stosowanie pieców kaflowych, pieców typu „koza” oraz kominków, które nie spełniają norm ekoprojektu. Do użytku zostaną dopuszczone tylko urządzenia uzupełnione o instalacje filtrujące spaliny do poziomu wymaganego przez ekoprojekt lub te, których sprawność cieplna wynosi co najmniej 80%.
• Od 1 stycznia 2028 r. niedozwolone będzie stosowanie kotłów i pieców na węgiel lub drewno należących do 3 i 4 klasy według normy PN-EN 303-5:2012. Kotły klasy 5, które zostały uruchomione przed 1 maja 2018 roku, mogą być używane do czasu zakończenia ich żywotności.

Województwo kujawsko-pomorskie

Uchwała antysmogowa województwa kujawsko-pomorskiego z 2019 r. została zaktualizowana w sierpniu 2021 r.

• Od 1 września 2019 r. w życie wszedł zakaz spalania węgla brunatnego, mułów i flotokoncentratów węglowych (oraz produktów pochodnych tych materiałów), miałów węglowych najniższej jakości oraz drewna o wilgotności większej niż 20%.
• Od 1 stycznia 2024 r. zakazane zostanie użytkowanie bezklasowych kotłów i pieców oraz stosowanie kominków rekreacyjnych, które nie spełniają warunków emisyjności pyłów określonych w ekoprojekcie.
• Od 1 stycznia 2028 r. wprowadzony zostanie zakaz stosowania kotłów grzewczych 3 i 4 klasy. Dopuszczone do użytku będą tylko urządzenia klasy 5.
• Od 1 stycznia 2030 r. mieszkańcy Bydgoszczy, Ciechocinka, Grudziądza, Inowrocławia, Nakła nad Notecią, Torunia, Włocławka oraz uzdrowiska Wieniec-Zdrój położonego w gminie Brześć Kujawski nie będą już mogli kotłów, pieców i kominków opalanych paliwem stałym, jeśli ich budynki lub lokale mogą zostać przyłączone do sieci ciepłowniczej, lub gazowej w bezpośrednim sąsiedztwie działki.

Województwo pomorskie

W województwie pomorskim zatwierdzono trzy uchwały antysmogowe. Jedna z nich dotyczy miasta Sopot, druga wszystkich miast województwa pomorskiego z pominięciem Sopotu, a trzecia obszarów wiejskich województwa pomorskiego.

• Od 1 stycznia 2021 r. w województwie pomorskim wprowadzono zakaz stosowania węgla brunatnego, mułów węglowych i flotokoncentratów, paliw zawierających biomasę o wilgotności przekraczającej 20%.
• Od 1 stycznia 2024 r. w Sopocie zostanie wprowadzony zakaz palenia węglem i drewnem. Dopuszczone zostanie jedynie stosowanie paliwa gazowego, gazu płynnego LPG, lekkiego oleju opałowego i biomasy stałej o wilgotności poniżej 20%. Będzie można nadal korzystać z dodatkowego źródła ciepła, czyli kominków, ale tylko tych, które spełniają wymogi określone w dyrektywie Ecodesign.
• Od 1 stycznia 2024 r. w województwie pomorskim zakazane zostaną kotły, piece i kominki, które nie spełniają wymagań emisyjnych klasy 3 zgodnie z normą PN-EN 303-5:2012 lub które nie mają tabliczki znamionowej.
• Od 1 września 2026 r. nie można będzie korzystać z instalacji, które spełniają wymagania emisyjne klas 3 i 4 zgodnie z normą PN-EN 303-5:2012.
• Od 1 września 2035 r. zakazane zostanie używanie kotłów, pieców i kominków, które spełniają wymagania emisyjne klasy 5 zgodnie z normą PN-EN 303-5:2012.

Na obszarach miejskich, poza Sopotem, uchwała antysmogowa wprowadza obowiązek przyłączenia budynków do sieci gazowej i/lub ciepłowniczej, jeśli taka opcja jest dostępna. Po upłynięciu terminów likwidacji stałych źródeł ciepła, nieruchomości w zasięgu sieci gazowej lub ciepłowniczej będą musiały dokonać takiego przyłączenia. Z kolei te, które nie mają do nich dostępu, będą mogły zamontować kotły na węgiel, drewno lub pellet spełniające wymogi ekoprojektu.

Województwo zachodniopomorskie

W województwie zachodniopomorskim uchwałę antysmogową przyjęto 26 września 2018 roku.

• Od 1 maja 2019 r. zakazano stosowania węgla brunatnego, mułów i flotokoncentratów oraz paliw, które nie spełniają określonych standardów jakościowych.
• Od 1 stycznia 2024 r. mieszkańcy województwa zachodniopomorskiego nie mogą korzystać z kotłów bezklasowych.
• Od 1 stycznia 2028 r. wszyscy mieszkańcy będą musieli wymienić kotły klasy 3 i 4 wg normy PN-EN 303-5:2012.

Województwo podkarpackie

W województwie podkarpackim obowiązuje uchwała antysmogowa z 2018 r.

• Od 1 czerwca 2018 r. w województwie podkarpackim obowiązuje zakaz spalania węgla brunatnego, mułów, flotu oraz ich mieszanek, paliw o ziarnach mniejszych niż 5 mm i zawartości popiołu powyżej 12%, biomasy o wilgotności przekraczającej 20%.
• Od 1 stycznia 2022 r. obowiązuje zakaz używania kotłów eksploatowanych przez ponad 10 lat od daty ich produkcji lub nieposiadających tabliczki znamionowej i niespełniających norm emisji żadnej z klas PN-EN 303-5:2012.
• Od 1 stycznia 2024 r. nie można korzystać z kotłów eksploatowanych przez okres od 5 do 10 lat od daty produkcji, które nie spełniają norm emisji żadnej z klas PN-EN 303-5:2012.
• Od 1 stycznia 2026 r. mieszkańcy województwa podkarpackiego będą zobowiązani do pozbycia się kotłów eksploatowanych przez okres do 5 lat od daty produkcji, jeśli nie spełniają one norm emisji zgodnych z żadną z klas PN-EN 303-5:2012.
• Od 1 stycznia 2026 r. w życie wejdzie zakaz stosowania bezklasowych kotłów.
• Od 1 stycznia 2028 r., nie będzie można używać kotłów, które spełniają wymogi emisyjne klasy 3 i 4 zgodnie z normą PN-EN 303-5:2012.

Województwo łódzkie

Łódzka uchwała antysmogowa została przyjęta w 2017 r. i nowelizowana w 2022 r.

• Od 1 maja 2018 r. w województwie łódzkim wprowadzono zakaz spalania węgla brunatnego, mułu i flotokoncentratu oraz ich mieszanek, biomasy o wilgotności przekraczającej 20% i paliw zawierających więcej niż 15% węgla kamiennego o rozmiarze ziaren poniżej 3 mm, z wyjątkiem paliw o wartości opałowej wynoszącej co najmniej 24 MJ/kg i zawartości popiołu nieprzekraczającej 12%.
• Od 1 maja 2018 r. w nowych budynkach można stosować jedynie systemy ogrzewania zgodne z uchwałą antysmogową.
• Od 1 stycznia 2022 r. w eksploatacji pozostaną tylko kominki i piece, które spełniają wymogi ekoprojektu.
• Od 1 stycznia 2025 r. mieszkańcy województwa łódzkiego będą zobligowani do wyeliminowania kotłów i pieców bezklasowych, które nie spełniają standardów emisyjnych zgodnych z normą PN-EN 303-5:2012.
• Do 1 stycznia 2026 r. piece i kominki zainstalowane przed 1 maja 2018 r., będą musiały zostać wyposażone w urządzenia filtrujące minimalizujące emisję pyłów.
• Do 1 stycznia 2028 r. mieszkańcy województwa łódzkiego nie będą mogli używać kotłów i pieców, które spełniają wymogi emisyjne klas 3 i 4 zgodnie z normą PN-EN 303-5:2012.

Województwo świętokrzyskie

Uchwała antysmogowa w województwie świętokrzyskim została przyjęta w czerwcu 2020 r.

• Od 1 lipca 2021 r. w województwie świętokrzyskim nie można spalać węgla brunatnego, mułu i flotu oraz ich mieszanek, miału i biomasy o wilgotności powyżej 20%.
• Od 1 lipca 2023 r. nie można korzystać z kotłów bezklasowych, niespełniających norm emisji zgodnie z normą PN-EN 303-5:2012 lub tych, które nie posiadają odpowiednich dokumentów.
• Od 1 lipca 2024 r. wymagana jest wymiana kotłów, które należą do klasy 3 i 4 zgodnie z normą PN-EN 303-5:2012.
• Od 1 lipca 2026 r. należy wymienić kotły spełniających normy emisji i sprawności na poziomie klasy 5 zgodnie z normą PN-EN 303-5:2012.
• Od 1 lipca 2026 r. obowiązywać będzie obowiązek przyłączenia budynków do sieci gazowej lub ciepłowniczej, jeśli mają do niej dostęp. Jeśli nie jest to możliwe, dozwolone będzie użycie kotłów spełniających wymagania ekoprojektu.

Województwo opolskie

W województwie opolskim od 2017 r. obowiązywała uchwała dotycząca jedynie paliw. W 2021 r. została znowelizowana i obejmuje również przepisy dotyczące ich spalania.

• Od 1 listopada 2017 r. wprowadzono zakaz spalania węgla brunatnego, mieszanek z wykorzystaniem mułów i flotu, drewna i biomasy drzewnej o wilgotności wyższej niż 20%, mułu i flotokoncentratu o uziarnieniu 0-3 mm oraz paliw węglowych, w których uziarnienie na poziomie 0-3 mm przekracza 15%.
• Od 1 stycznia 2030 r. zakazane będzie używanie bezklasowych urządzeń grzewczych, które nie spełniają określonych standardów efektywności i emisji zanieczyszczeń.
• Od 1 stycznia 2032 r. mieszkańcy województwa opolskiego będą mogli korzystać tylko z urządzeń grzewczych, które spełniają bardzo wysokie standardy efektywności i emisji zanieczyszczeń, zgodnie z klasą 5 lub normą ekoprojektu.
• Od 1 stycznia 2036 r. kominki rekreacyjne i inne lokalne urządzenia grzewcze na paliwo stałe będą musiały spełniać konkretne wymagania dotyczące emisji, określone w ekoprojekcie.

Województwo lubelskie

Uchwała antysmogowa z 19 lutego 2021 r. dotyczy obszaru całego województwa lubelskiego.

• Od 1 maja 2021 r. instalowane kominki i kotły muszą spełniać wymogi Ecodesign.
• Od 1 maja 2021 r. obowiązuje zakaz używania węgla brunatnego i paliw stałych wytwarzanych z jego pomocą, a także węgla kamiennego, chyba że spełnia on wszystkie określone przepisami wymagania. Zakaz obejmuje również miały i flotokoncentraty węglowe, ich mieszanki oraz biomasę o wilgotności wyższej niż 20 %.
• Od 1 stycznia 2024 r. zakazuje się korzystania z kotłów bezklasowych oraz kotłów klasy 1 i 2 wg normy PN-EN 303-5:2002.
• Od 1 stycznia 2027 r. nie będzie można stosować kotłów klasy 3 i 4 wg normy PN-EN 303-5:2012.
• Od 1 stycznia 2030 r. zabronione będzie użytkowanie kotłów klasy 5 wg normy PN-EN 303-5:2012.

Województwo lubuskie

W województwie lubuskim przyjęto trzy uchwały antysmogowe: dla Zielonej Góry, dla Gorzowa Wielkopolskiego oraz dla pozostałych części województwa.

• Od 1 stycznia 2023 r. w Zielonej Górze i Gorzowie Wielkopolskim zakazano używania kotłów na paliwa stałe, które nie spełniają minimalnych standardów emisyjnych zgodnych z klasą 5 lub kryteriów emisji i sprawności ekoprojektu.
• Od 1 stycznia 2027 r. na całym obszarze województwa lubuskiego (Zieloną Górą i Gorzowem Wielkopolskim) wprowadzony zostanie zakaz użytkowania kominków i pieców, które nie spełniają wymogów ekoprojektu i posiadają odpowiednich certyfikatów.

Województwo podlaskie

Na ten moment w województwie podlaskim nie przyjęto uchwały antysmogowej.

Województwo warmińsko-mazurskie

W województwie warmińsko-mazurskim nie przyjęto jeszcze uchwały antysmogowej.

Jakie dofinansowania przysługują na wymianę bezklasowego pieca?

Polska wspiera wymianę nieefektywnych źródeł ciepła m.in. poprzez takie programy dotacyjne jak “Czyste Powietrze”. W jego ramach beneficjenci mogą otrzymać wsparcie finansowe na wymianę nieefektywnego źródła ogrzewania na nowe, bardziej ekologiczne. W ciągu pięciu lat z programu skorzystało 680 tys. osób, które złożyło wnioski na kwotę 17 mld zł.

Obecna edycja “Czystego Powietrza” obejmuje 3 poziomy dofinansowania, uzależnione od dochodów osiąganych przez wnioskodawców. Wyróżniamy:

• podstawowy poziom dofinansowania – przysługuje osobom o dochodzie do 135 tys. zł,
• podwyższony poziom dofinansowania – przysługuje osobom z dochodem do 1894 zł netto w gospodarstwach wieloosobowych i do 2651 zł netto w jednoosobowych,
• najwyższy poziom dofinansowania – przysługuje osobom z dochodem do 1090 zł netto w gospodarstwach wieloosobowych i do 1526 zł netto w jednoosobowych.
• Na jakie urządzenia grzewcze Polacy wymieniają swoje kopciuchy? Jak pokazują dane z “Czystego Powietrza” w ostatnim czasie największą popularnością cieszą się pompy ciepła, które stanowią ekologiczne, wygodne i bezpieczne źródło ciepła. Dopiero na dalszych miejscach plasują się kotły na gaz i biomasę.

Na jakie urządzenia grzewcze Polacy wymieniają swoje kopciuchy? Jak pokazują dane z “Czystego Powietrza” w ostatnim czasie największą popularnością cieszą się pompy ciepła, które stanowią ekologiczne, wygodne i bezpieczne źródło ciepła. Dopiero na dalszych miejscach plasują się kotły na gaz i biomasę.

Warto pamiętać, że w wielu miejscowościach istnieją również lokalne programy dotacyjne, które oferują środki na wymianę kopciuchów. Jeśli chcesz dowiedzieć się, czy funkcjonują w Twojej okolicy oraz na jakich zasadach, odwiedź stronę internetową swojego urzędu gminy lub miasta, lub zapytaj o nie w dedykowanej placówce.

Wydatki przeznaczone na wymianę kopciucha można odpisać od podatku za pomocą ulgi termomodernizacyjnej, dostępnej zarówno dla osób rozliczających się za pomocą PIT-u, jak i ryczałtu. Każdy podatnik może odliczyć nawet do 53 tys. zł za jeden rok podatkowy, jednak odpisane kwoty muszą zostać uprzednio pomniejszone o wszelkie przyznane dotacje, np. z “Czystego Powietrza” czy lokalnych programów wsparcia. Jeśli więc wydałeś na wymianę bezklasowego pieca i termomodernizację swojego domu 50 tys. zł i otrzymałeś 24 tys. dotacji z „Czystego Powietrza”, w ramach ulgi termomodernizacyjnej możesz odliczyć pozostałe 26 tys. zł.

Ile możesz zaoszczędzić na wymianie kopciucha?

Przyczynienie się do poprawy jakości okolicznego powietrza to nie jedyne zalety inwestycji w ekologiczne źródła ciepła. Korzyści odczuje również Twój domowy budżet. Na jak duże oszczędności możesz liczyć dzięki wymianie kopciucha na pompę ciepła?

Spójrzmy na przykład 4-osobowej rodziny, która mieszka w kilkunastoletnim, docieplonym domu o powierzchni 150 m2. Mieszkańcy ogrzewają go węglem, a w ciągu roku muszą zakupić średnio 4 tony opału (po 2 000 zł/t).

Dzięki inwestycji w pompę ciepła, rachunki domowników zmalałyby o ponad 2 tysiące zł na rok. A decydując się na uzupełnienie urządzenia o instalację fotowoltaiczną, która produkuje darmową energię, koszty ogrzewania mogą wynosić niewiele ponad 1 500 zł.

Chcesz zobaczyć, ile zaoszczędzisz dzięki wymianie kotła bezklasowego na ekologiczną pompę ciepła? Skorzystaj z naszego kalkulatora i sprawdź na własnym przykładzie, jak prezentują się liczby.

A jeśli chcesz porozmawiać z doświadczonym doradcą i poznać więcej szczegółów na temat odnawialnych źródeł energii, które mogą wspomóc Twój budżet, po prostu spotkaj się z naszym przedstawicielem i zadaj nurtujące Cię pytania.