Unia Europejska stawia przed krajami członkowskimi coraz bardziej ambitne wyzwania w zakresie ochrony środowiska i walką ze zmianami klimatu. W grudniu 2023 roku doszło do porozumienia między Parlamentem Europejskim a Radą UE w sprawie znaczącej modyfikacji tzw. Dyrektywy budynkowej, dotyczącej charakterystyki energetycznej budynków (EPBD ang. Energy Performance of Buildings Directive). Jej kluczowym elementem będzie całkowite wyeliminowanie stosowania paliw kopalnych w naszych domach. Czy to oznacza zakaz ogrzewania gazem w Polsce?
Dyrektywa Budynkowa – główne założenia
Jak ocenia Komisja Europejska budynki odpowiadają za 40% zużycia energii w UE, ponad połowę zużycia gazu, i 36% emisji gazów cieplarnianych związanych z energią. Dyrektywa o charakterystyce energetycznej budynków (EPBD) ma to zmienić. Celem tzw. dyrektywy budynkowej, jest zmniejszenie emisji związanej z ogrzewaniem budynków w Unii Europejskiej. W jej ramach wprowadzono zakaz instalacji ogrzewania instalacji grzewczych opartych na paliwach kopalnych w nowo wznoszonych budynkach. Ponadto, dyrektywa nakłada obowiązek termomodernizacji istniejących nieruchomości, co stanowi kolejny krok w kierunku redukcji emisji cieplarnianych związanych z sektorem budowlanym.
Państwa członkowskie mają opracować indywidualne krajowe plany na obniżenie średniego zużycia energii pierwotnej w budynkach mieszkalnych o 16% do 2030 r. i 20-22% do 2035 r. Państwa mają swobodę decydowania, które budynki będą objęte planem oraz jakie konkretne środki zostaną podjęte. By spełnić zakładane ambicje, kraje UE muszą również przeznaczyć środki finansowe, które zachęcą do modernizacji, zwłaszcza osoby znajdujące się w trudnej sytuacji finansowej oraz właścicieli budynków o najniższych parametrach energetycznych.
Od kiedy zakaz ogrzewania gazem w Polsce?
Zmieniona dyrektywa sprawi, że zeroemisyjność stanie się standardem dla nowych budynków. Od 2028 roku, zakaz instalacji kotłów bazujących na paliwach kopalnych będzie obowiązywał w przypadku budynków będących własnością państwa lub samorządu. Natomiast od 2030 roku, ten zakaz zostanie rozszerzony na budynki będące własnością prywatną. Jeśli technicznie i ekonomicznie będzie to możliwe, takie nieruchomości będą musiały być wyposażone w instalację fotowoltaiczną. Do istniejących obiektów użyteczności publicznej instalacje fotowoltaiczne będą musiały być stopniowo instalowane już od 2027 r. Przepisy te wejdą w życie w różnym czasie w zależności od rodzaju i wielkości budynku.
Dyrektywa przewiduje również, że do 2040 roku wszystkie budynki w UE, zarówno te powstałe przed, jak i po wejściu w życie dyrektywy, będą musiały zrezygnować z ogrzewania gazowego.
Koniec z dotacją na kotły gazowe?
Zgodnie z aktualnymi regulacjami Unii Europejskiej, możliwość ubiegania się o dotacje na zamianę tradycyjnych, emisyjnych urządzeń grzewczych, tak zwanych „kopciuchów”, na piece gazowe będzie dostępna jedynie do końca 2024 roku. Po 1 stycznia 2025 roku państwa członkowskie UE nie będą już uprawnione do alokowania środków na wsparcie finansowe dla indywidualnych systemów ogrzewania opartych na gazie, przy założeniu, że miałoby ono być jedynym źródłem ogrzewania budynku. Wsparcie będzie nam się natomiast należało, jeśli ogrzewanie to będzie wspomagane np. pompą ciepła i będzie wykorzystywane jedynie w szczytach zapotrzebowania na ciepło. Zasada ta będzie obowiązywać w przypadku nowych programów dotacyjnych. A co z już istniejącymi? Najprawdopodobniej ich warunki zostaną dostosowane do nowych przepisów. To oznacza, że 2024 r. może być ostatnim, kiedy można otrzymać wsparcie na kocioł gazowy np. z programu “Czyste Powietrze” jeśli nie będzie on pracował w systemie skojarzonym z OZE.
Czym ogrzewać?
W kontekście coraz bardziej restrykcyjnych przepisów dot. efektywności energetycznej domów, pompy ciepła są doskonałą alternatywą dla tradycyjnych systemów opartych na paliwach kopalnych. Urządzenia te wykorzystują energię z otoczenia, aby generować ciepło do ogrzewania pomieszczeń i przygotowywania ciepłej wody użytkowej. Są przyjazne dla środowiska, ponieważ nie emitują gazów cieplarnianych. Dzięki temu wpisują się w założenia polityki prośrodowiskowej UE. Ponadto, ich uniwersalność sprawia, że są idealne zarówno do nowobudowanych, jak i istniejących budynków, zapewniając komfort termiczny przy jednoczesnym ograniczaniu wpływu na środowisko.
Warto wiedzieć, że wybierając pompę ciepła dla domu można skorzystać z dotacji. Dostępne są różne programy dofinansowań i ulgi podatkowe dla osób stawiających na to ekologiczne źródło ciepła. Najpopularniejszym z nich jest program “Czyste Powietrze”, który zakłada dofinansowanie do wymiany nieefektywnych źródeł ciepła na paliwo stałe.
Planujesz wymianę ogrzewania albo chcesz dostosować swój dom do obecnych i przyszłych wymagań środowiskowych? Skontaktuj się z nami, dobierzemy dla Ciebie najefektywniejsze rozwiązanie i doradzimy z jakich dotacji możesz skorzystać.