W dobie rosnących cen energii oraz dążeń do neutralności klimatycznej coraz więcej spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych decyduje się na inwestycje w odnawialne źródła energii (OZE). Wsparciem dla takich inicjatyw jest Grant OZE, finansowany ze środków Krajowego Planu Odbudowy (KPO). Program ten umożliwia dofinansowanie inwestycji w zakresie zakupu, montażu, budowy lub modernizacji instalacji OZE jak np. fotowoltaiki.
- Kto może uzyskać dofinansowanie do fotowoltaiki w bloku?
- Na jakie wsparcie mogą liczyć beneficjenci?
- Jakie korzyści z fotowoltaiki mogą odczuć mieszkańcy bloków?
Fotowoltaika – dofinansowanie dla wspólnot mieszkaniowych
Grant OZE to mechanizm wsparcia dla wspólnot mieszkaniowych, finansowany ze środków Krajowego Planu Odbudowy (KPO). Jego głównym celem jest dofinansowanie inwestycji w instalacje odnawialnych źródeł energii. Środki mogą zostać przeznaczone na zakup, montaż, budowę lub modernizację systemów OZE, takich jak instalacje fotowoltaiczne, pompy ciepła czy systemy solarne. Maksymalna wysokość dofinansowania wynosi 50% kosztów inwestycji netto.
Co obejmuje dofinansowanie?
Dofinansowanie obejmuje zakup, montaż instalacji fotowoltaicznej lub budowę nowej instalacji OZE albo modernizację istniejącej już instalacji, jeśli w jej wyniku zainstalowana moc wzrośnie o minimum 25%. Co ważne, dotacje dotyczą także instalacji wspomagających, czyli m.in. magazynów energii i pomp ciepła.
O dotację mogą ubiegać się właściciele i zarządcy budynków wielorodzinnych, w tym:
- wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe,
- jednostki samorządu terytorialnego,
- towarzystwa budownictwa społecznego,
- społeczne inicjatywy mieszkaniowe,
- spółki prawa handlowego,
- osoby fizyczne będące właścicielami budynków wielorodzinnych.
Wyjątkiem są jednostki budżetowe oraz samorządowe zakłady budżetowe, które nie mogą ubiegać się o dofinansowanie w ramach tego grantu.
Aby otrzymać Grant OZE, inwestycja musi spełniać określone kryteria:
- Instalacja odnawialnego źródła energii musi zasilać energią budynek objęty inwestycją.
- Przedsięwzięcie nie może szkodzić środowisku.
- Inwestycja musi spełniać kryteria zrównoważonego rozwoju.
- Modernizacja istniejącej instalacji musi zwiększyć moc o co najmniej 25%.
Grant OZE pokrywa koszty netto inwestycji, a w przypadku budynków mieszkalnych wykorzystywanych częściowo do działalności gospodarczej – dofinansowanie przyznawane jest jako pomoc publiczna.
Fotowoltaika na bloku – jak wygląda rozliczenie?
Prosument lokatorski to nowe rozwiązanie umożliwiające wspólnotom i spółdzielniom mieszkaniowym korzystanie z energii wytwarzanej przez instalacje fotowoltaiczne na budynkach wielorodzinnych. Zasady jego funkcjonowania określają sposób rozliczania wyprodukowanej energii oraz warunki, jakie musi spełniać budynek.
Rozliczenie energii produkowanej przez prosumenta lokatorskiego odbywa się w dwóch etapach:
- Autokonsumpcja – energia wytworzona i zużyta w tej samej godzinie nie podlega opłatom za energię ani kosztom jej dystrybucji. Jest wykorzystywana bezpośrednio na potrzeby budynku, np. do zasilania oświetlenia części wspólnych, wind czy systemów wentylacyjnych.
- Depozyt prosumencki – nadwyżki energii (czyli energia niewykorzystana w tej samej godzinie) są przeliczane przez sprzedawcę po miesięcznej cenie rynkowej (a od 1 lipca 2024 r. po cenie godzinowej). Następnie 100% wartości depozytu prosumenckiego jest wypłacane na wskazane konto na koniec okresu rozliczeniowego.
Warunki, które musi spełniać prosument lokatorski
Aby budynek mógł zostać objęty statusem prosumenta lokatorskiego, muszą być spełnione następujące wymagania:
- Lokalizacja mikroinstalacji – instalacja OZE musi znajdować się na budynku wielolokalowym, np. na dachu, balkonie czy elewacji.
- Moc instalacji – nie może przekraczać mocy przyłączeniowej całego budynku (uwzględniając zarówno części wspólne, jak i indywidualne lokale).
- Funkcja mieszkalna budynku – budynek musi mieć przeważające przeznaczenie mieszkalne.
Na co można przeznaczyć środki z depozytu prosumenckiego?
Kluczowym aspektem rozliczenia jest fakt, że wspólnota mieszkaniowa mogła otrzymać wynagrodzenie za nadwyżkę wyprodukowanej energii, a nie jedynie obniżenie należności za zużyty prąd. Środki uzyskane w ten sposób można przeznaczyć na działalność statutową, co przyczynia się do zmniejszenia kosztów własnych wspólnoty. W efekcie możliwe jest obniżenie czynszu dla lokatorów lub zwiększenie środków na fundusz remontowy, co z kolei poprawia jakość życia mieszkańców i wspiera dalszy rozwój wspólnoty.
Środki uzyskane z rozliczenia nadwyżek energii mogą być wykorzystane na:
- Płatności za energię elektryczną – rozliczenie zobowiązań związanych z zakupem prądu.
- Obniżenie opłat eksploatacyjnych budynku – np. fundusz remontowy, koszty administracyjne, ogrzewanie, gaz czy sprzątanie.
- Obniżenie kosztów w innych budynkach – pod warunkiem, że mają one przeważającą funkcję mieszkalną i są zarządzane przez tego samego prosumenta.
Korzyści dla mieszkańców bloków
Inwestycja w panele fotowoltaiczne w budynkach wielorodzinnych przynosi wiele korzyści zarówno dla indywidualnych lokatorów, jak i dla całej wspólnoty czy spółdzielni mieszkaniowej. W przypadku instalacji na dachu dla części wspólnych, energia może zasilać oświetlenie klatek schodowych, windy, systemy wentylacyjne, a także pompy ciepła, które odpowiadają za dostarczanie wody do mieszkań. Dzięki temu koszty eksploatacyjne budynku zostają znacząco obniżone, co bezpośrednio przekłada się na niższe opłaty dla mieszkańców, m.in. w postaci niższego czynszu lub zmniejszonych kosztów utrzymania nieruchomości. Dzięki takim rozwiązaniom wspólnoty mieszkaniowe mogą stać się bardziej niezależne energetycznie, co w dłuższej perspektywie pozwala na znaczną oszczędność. Dodatkowo, wiele osób docenia możliwość poprawy jakości życia poprzez zmniejszenie wpływu na środowisko, a także wpływ na wartość nieruchomości, która staje się bardziej atrakcyjna dzięki zastosowaniu nowoczesnych i ekologicznych rozwiązań, a także niższym opłatom.
Interesuje Cię dofinansowanie do fotowoltaiki w 2025? A może chcesz wiedzieć jak będą kształtowały się twoje opłaty za energię elektryczną w tym roku? Skorzystaj z naszego kalkulatora rachunku i sprawdź ile zapłacisz za prąd w 2025 r.