Projekt domu a instalacje OZE – na co zwrócić uwagę?

Coraz więcej osób decyduje się na zastosowanie odnawialnych źródeł energii w nowym domu. Często, taki plan rodzi się jeszcze przed wyborem działki czy projektu. Inwestor świadomy rosnących cen energii i paliw już na wczesnym etapie planuje montaż instalacji fotowoltaicznej czy pompy ciepła. Na co zwrócić uwagę planując nowoczesny, energooszczędny dom?

Wybór działki pod budowę energooszczędnego domu – pod instalacje OZE

Jeśli myślisz o fotowoltaice, a nie wybrałeś jeszcze działki pod swój nowy, energooszczędny dom, zwróć uwagę na kilka aspektów:

• Miejscowy plan zagospodarowania – kupując działkę należy sprawdzić czy teren na którym jest położona, objęty jest miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Dlaczego to istotne? W planie może być z góry narzucone m.in. usytuowanie inwestycji na działce, ale także rodzaj i kąt nachylenia dachu. Najlepszy pod montaż fotowoltaiki jest dach skierowany na południe, ewentualnie kierunek wschód-zachód, najmniej korzystnym rozwiązaniem jest montaż paneli fotowoltaicznych w kierunku na północ. 
• Usytuowanie działki względem stron świata – jest to ważne nie tylko w kontekście fotowoltaiki, ale także oszczędności związanych z ogrzewaniem i chłodzeniem budynku i zużyciem energii np. do oświetlenia. Najkorzystniejsze są działki z możliwością wjazdu od północy i ogrodem od południa. Strefa dzienna, czyli salon, jadalnia powinny być skierowane na południe, z kolei strefa gospodarcza (garaż w bryle budynku, kuchnia, spiżarnia, pralnia) – na północ. Takie rozmieszczenie pozwoli zyskać nie tylko komfort związany z korzystaniem ze światła dziennego, ale także zaoszczędzić na ogrzewaniu czy zużyciu prądu.
• Wielkość działki – jeśli planujemy instalację gruntową, warto wcześniej zastanowić się nad jej rozmieszczeniem na działce. Konstrukcja na gruncie zajmuje sporo miejsca. By była jak najbardziej wydajna, powinna być ona skierowana na południe. Co więcej, powinna znajdować się w odpowiednich odstępach od domu czy budynków gospodarczych, tak by nie była zacieniona (nawet okresowo).
• Możliwe zacienienia – nawet niewielkie zacienienie instalacji fotowoltaicznej negatywnie wpływa na produkcję energii. Zacienione ogniwa nie pobierają takiej ilości energii, jaką mogłyby pobierać w pełnym nasłonecznieniu, co więcej obniżona wydajność zacienionego panela przekłada się na pracę pozostałych. Jeśli w pobliżu działki znajduje się wysoka zabudowa, linie energetyczne czy drzewa, mogące rzucać cień na instalację i nie da się go zniwelować, warto zastanowić się czy w pobliżu nie ma innego terenu odpowiadającego naszym potrzebom, którego ten problem nie dotyczy.

Wybór projektu domu pod instalacje OZE

Domy energooszczędne mają prosty kształt o zwartej konstrukcji. Wszelkie wykusze, filary czy pomieszczenia wystające poza podstawową konstrukcję domu mogą wpłynąć na straty ciepła w mieszkaniu. Na co zwrócić uwagę by dom był energooszczędny i dostosowany pod instalację OZE?

• Dach – możliwie prosty, dwuspadowy dach, o kącie nachylenia ok. 30-45 stopni, skierowany na południe, bez zbędnych załamań i elementów jak okna, wykusze czy kominy, które utrudniają montaż lub mogą powodować zacienienie.
• Komin – jeśli planujesz pompę ciepła, możesz zrezygnować z kominów – zarówno spalinowego jak i wentylacyjnego. Rezygnacja z komina to dodatkowa oszczędność pieniędzy i czasu już na etapie projektowania i budowy. Brak komina oznacza także brak przeglądów kominiarskich i jego konserwacji. 
• Kotłownia i pomieszczenie na opał – pompa ciepła nie wymaga specjalnego pomieszczenia, może zostać zainstalowana wszędzie tam gdzie jest dostęp do energii elektrycznej i wody. Powierzchnia jaką potrzebuje urządzenie to ok. 1 m2, dlatego z łatwością można umiejscowić je w każdym domu.
• Izolacja termiczna – zadbanie o dostateczny poziom izolacji termicznej wpływa nie tylko na mniejsze koszty utrzymania domu, lecz także zapewnia wysoki komfort cieplny. Lepiej zaizolowane budynki wymagają mniejszej mocy grzewczej pompy ciepła, co skutkuje obniżeniem kosztów inwestycji i późniejszej eksploatacji.
• Okna – stolarka okienna powinna charakteryzować się  nie tylko dobrymi parametrami cieplnymi, ale także prawidłowym rozmieszczeniem – duże przeszklenia powinny znajdować się na południu, dzięki czemu skorzystasz z naturalnego ciepła i światła pochodzącego z promieni słonecznych.
• Balkony – jeśli chcesz mieć taras lub balkon na piętrze, zbuduj go od strony południowej, dzięki temu unikniesz niepotrzebnych strat ciepła. Wystające elementy budowlane sprzyjają powstawaniu mostków termicznych, czyli miejsc, w których została przerwana ciągłość izolacji termicznej. Przez takie elementy ucieka najwięcej ciepła. Strona północna jest przez większość dnia zacieniona. Niższy poziom nasłonecznienia to niższe temperatury, a więc większe straty ciepła. 

Wybór sposobu pozyskiwania energii, zarówno elektrycznej jak i cieplnej na wczesnym  etapie budowy domu pozwoli uniknąć kosztownych przeróbek i zoptymalizować wydajność instalacji OZE. Dzięki połączeniu w postaci fotowoltaika i pompą ciepła, nie tylko możliwe będzie spełnienie standardu energetycznego WT 2021, ale i znaczne obniżenie kosztów eksploatacji domu. 

Zainteresowany energooszczędnymi rozwiązaniami dla nowego domu? Stwórz z nami dom bez rachunków dzięki energii z OZE. Otrzymasz m.in. wsparcie dedykowanego doradcy, gwarancję ceny oraz gwarancję technologiczną. Sprawdź ofertę Columbus dedykowaną osobom budującym dom. 

Aspekty prawne i dotacje na instalacje OZE

Przepisy prawne dotyczące instalacji OZE
Przy planowaniu instalacji odnawialnych źródeł energii (OZE) w nowo projektowanym domu, kluczowe jest zapoznanie się z obowiązującymi regulacjami prawnymi. W Polsce przepisy dotyczące takich instalacji są regulowane m.in. przez:

• Prawo budowlane – wskazuje wymagania techniczne dotyczące montażu urządzeń takich jak panele fotowoltaiczne czy pompy ciepła.
• Ustawę o odnawialnych źródłach energii (OZE) – definiuje warunki korzystania z instalacji oraz systemów wsparcia, takich jak prosumencki system rozliczeń energii.
• Rozporządzenia lokalne – miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego lub decyzja o warunkach zabudowy mogą określać ograniczenia związane z montażem urządzeń OZE (np. wysokość budynku lub kąt nachylenia dachu).

Programy dotacyjne i wsparcie finansowe
Inwestowanie w instalacje OZE jest wspierane przez liczne programy finansowe, które pomagają zredukować koszty początkowe. W Polsce dostępne są m.in.:

• Program Mój Prąd 6.0 – oferuje dofinansowanie do zakupu i montażu paneli fotowoltaicznych oraz urządzeń zwiększających autokonsumpcję, np. magazynów energii.
• Program Czyste Powietrze – wspiera modernizację systemów grzewczych w budynkach jednorodzinnych, oferując dotacje na pompy ciepła czy instalacje fotowoltaiczne.
• Ulga termomodernizacyjna – pozwala odliczyć wydatki na instalację OZE od podatku dochodowego, co dodatkowo zmniejsza koszt inwestycji.
• Programy regionalne – wiele województw i gmin oferuje lokalne dotacje lub preferencyjne pożyczki na instalacje OZE.

Korzyści wynikające z dofinansowań
Dzięki dostępnemu wsparciu finansowemu, koszt inwestycji w instalację OZE może zostać obniżony nawet o kilkadziesiąt procent. Połączenie dotacji z ulgą podatkową sprawia, że czas zwrotu inwestycji staje się krótszy, co dodatkowo zachęca do wdrażania ekologicznych rozwiązań.

Wymagania i procedury
Aby skorzystać z programów wsparcia, konieczne jest spełnienie określonych wymagań, takich jak:

• Posiadanie projektu domu uwzględniającego instalację OZE.
• Złożenie odpowiedniego wniosku w terminie i z wymaganymi dokumentami.
• Przeprowadzenie instalacji przez certyfikowanego wykonawcę.

• Włączenie aspektów prawnych i dotacyjnych w planowanie instalacji OZE pozwala nie tylko ograniczyć koszty inwestycji, ale także uniknąć problemów związanych z niezgodnością projektu z obowiązującymi przepisami.