Stop Smog jest wsparciem działań na rzecz poprawy jakości powietrza. Program dotyczy przedsięwzięć niskoemisyjnych, realizowanych przez gminy na obszarach, gdzie obowiązują tzw. uchwały antysmogowe. Na wymianę pieców przeznaczono do tej pory 180 miliony złotych. Pieniądze trafią do gmin, które następnie dofinansują wymianę pieców wśród najuboższych mieszkańców. Dotacja oprócz wymiany kotła na bardziej ekologiczny, obejmuje także montaż fotowoltaiki czy montaż pompy ciepła.
Stop Smog – budżet programu
Okres wdrażania programu Stop Smog jest przewidziany na lata 2019-2028 r. Do tej pory na jego realizację przeznaczono 180 mln zł.
Program Stop Smog a wnioskodawcy programu
Wnioskodawcą w programie Stop Smog może być gmina, związek międzygminny, powiat, związek metropolitalny w województwie śląskim na których obszarze obowiązuje tzw. uchwała antysmogowa. Wnioskodawcy mogą uzyskać do 70% dofinansowania kosztów inwestycji. Pozostałe 30% stanowi ich wkład własny.
Wartości dofinansowania kształtują się następująco:
- w przypadku gmin do 100 tys. mieszkańców do 70% współfinansowania,
- w przypadku gmin powyżej 100 tys. mieszkańców poniżej 70 % współfinansowania.
Średni koszt realizacji przedsięwzięcia niskoemisyjnego w jednym budynku, a w przypadku budynku o dwóch lokalach – w jednym lokalu, nie może przekroczyć 53 000 zł.
Dofinansowanie Stop Smog 2025 – kto może otrzymać?
Dotację z programu Stop Smog mogą otrzymać osoby fizyczne będące właścicielami lub współwłaścicielami budynków mieszkalnych jednorodzinnych, które borykają się z trudnościami finansowymi i nie mają środków na wymianę starych, nieekologicznych źródeł ciepła, takich jak tzw. „kopciuchy”. Program skierowany jest głównie do najuboższych mieszkańców gmin, którzy nie są w stanie samodzielnie sfinansować kosztów związanych z poprawą efektywności energetycznej swoich domów.
Warunki uzyskania dotacji:
- Osoby ubiegające się o dotację muszą być właścicielami lub współwłaścicielami budynku mieszkalnego jednorodzinnego, który ma nieefektywne, przestarzałe źródła ciepła, np. piece węglowe, które przyczyniają się do zanieczyszczenia powietrza.
- Beneficjenci programu muszą spełniać kryteria dochodowe. Miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego nie może przekraczać 175% kwoty najniższej emerytury w przypadku gospodarstwa jednoosobowego, a w przypadku gospodarstw wieloosobowych — 125% tej kwoty.
Na co dotacja z Stop Smog?
Dotacja z programu Stop Smog obejmuje realizację różnorodnych działań w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych, które mają na celu poprawę efektywności energetycznej oraz zmniejszenie emisji zanieczyszczeń. W ramach dotacji można uzyskać wsparcie na:
- wymianie lub likwidacji wysokoemisyjnych źródeł ciepła na niskoemisyjne,
- termomodernizacji – m.in. wymiana stolarki okiennej i drzwiowej, docieplenie ścian, przegród,
- podłączeń do sieci ciepłowniczej lub gazowej,
- zapewnieniu budynkom dostępu do energii z instalacji OZE – np. fotowoltaika, pompa ciepła,
- zmniejszeniu zapotrzebowania budynków mieszkalnych jednorodzinnych na energię dostarczaną na potrzeby ich ogrzewania i podgrzewania wody użytkowej.
Kwota dotacji z programu Stop Smog
Dofinansowanie ma formę bezzwrotnej dotacji do 100% kosztów przedsięwzięcia. Średni koszt realizacji niskoemisyjnych inwestycji w jednym budynku, a w przypadku budynku o dwóch lokalach – w jednym lokalu, nie może przekroczyć 53 tys. zł.
Okres realizacji przedsięwzięcia
Przedsięwzięcie w ramach programu Stop Smog należy zrealizować:
- do 3 lat od daty zawarcia porozumienia, w przypadku realizacji przedsięwzięć niskoemisyjnych w liczbie nie większej niż 2% łącznej liczby budynków mieszkalnych jednorodzinnych na obszarze gminy
- do 4 lat od daty zawarcia porozumienia, w przypadku realizacji przedsięwzięć niskoemisyjnych w liczbie większej niż 2% łącznej liczby budynków mieszkalnych jednorodzinnych na obszarze gminy.
Zmiany w programie
Wejście w życie ustawy z 28 października 2020 r. o zmianie ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz niektórych innych ustaw, wprowadziło ułatwienia w dostępie do programu Stop Smog. Są to przede wszystkim:
- umożliwienie związkom międzygminnym i powiatom aplikowania do programu w roli koordynatora kilku gmin;
- wydłużenie z 3 do 4 lat okresu realizacji porozumienia;
- dopuszczenie możliwości realizacji przedsięwzięć niskoemisyjnych również w budynkach będących w zasobach mieszkaniowych gminy;
- wyposażenie gmin w narzędzia umożliwiające weryfikację danych osób ubiegających się o udział w programie;
- poprawę niektórych warunków udziału mieszkańców w programie;
- rozszerzenie katalogu kosztów kwalifikowanych m.in. o instalacje OZE;
- zniesienie obowiązku sporządzania przez samorządy gminne programów niskoemisyjnych;
- zmniejszenie minimalnej liczby budynków jednorodzinnych umożliwiającej aplikowanie do programu (z 2% do 1% lub 20 budynków);
- zmniejszenie z 50% na 30% wymaganej redukcji zapotrzebowania na ciepło grzewcze;
- skrócenie z 10 do 5 lat okresu po zakończeniu porozumienia dla działań i zobowiązań gminy oraz beneficjenta.
Program Stop Smog – jakie gminy?
Program Stop Smog jest dostępny dla gmin, które znajdują się w obszarach szczególnie narażonych na wysokie zanieczyszczenie powietrza, w tym w regionach z wysoką liczbą tzw. „kopciuchów” (czyli pieców węglowych). Na liście gmin kwalifikujących się do programu znajdowały się przede wszystkim te, które borykają się z problemem smogu, czyli w województwach takich jak Śląskie, Małopolskie czy Dolnośląskie.
W każdej edycji programu gminy muszą spełnić określone kryteria, aby uzyskać wsparcie. Zwykle odbywa się to w formie naboru wniosków. Gminy, które wezmą udział w programie, następnie organizują nabory wśród swoich mieszkańców, którzy chcą skorzystać z dofinansowania na wymianę pieców.
Szczegółowe informacje o dostępnych gminach i zasadach aplikowania można znaleźć na stronach rządowych i w serwisach dedykowanych Programowi Stop Smog.
Szukasz wsparcia na instalację OZE, ale Twoja gmina nie prowadzi obecnie naboru do programu Stop Smog? Dotacje w 2025 program Czyste Powietrze czy Mój Prąd 6.0 oferują pomoc dla inwestorów indywidualnych, w tym także także fotowoltaikę dla rolników. To doskonała okazja, aby zainwestować w odnawialne źródła energii i poprawić efektywność energetyczną swojego domu lub gospodarstwa.