Audyt energetyczny i Program Czyste Powietrze są ściśle ze sobą związane, jeśli myślisz nie tylko o kompleksowej termomodernizacji, ale o jakimkolwiek dofinansowaniu na nią w 2025. Tak związane, że aby móc wziąć udział w programie Czyste Powietrze w 2025 trzeba najpierw wykonać audyt energetyczny. Z kolei po zakończeniu inwestycji – trzeba posiadać tzw. świadectwo charakterystyki energetycznej. Jeśli nie masz świadectwa energetycznego to nie dostaniesz dofinansowania. Oba dokumenty muszą być sporządzone przez posiadającego odpowiednie uprawnienia audytora.
Audyt energetyczny i Czyste Powietrze w 2025 – czy jest konieczny?
Nowa odsłona programu, którego celem jest poprawienie efektywność energetyczną budynku, powstała jak odpowiedź W poprzedniej wersji programu audyt energetyczny i Czyste Powietrze nie były ze sobą tak ściśle związane. Można bowiem było uzyskać dofinansowanie na termomodernizację budynku bez uprzedniego audytu.
Jednak w nowej odsłonie programu, od 31 marca 2025 roku, audyt energetyczny jest obowiązkowy podobnie, jak i świadectwo energetyczne dla wszystkich prac przeprowadzanych w ramach programu. Audyt energetyczny budynku pojawić się musi przed rozpoczęciem prac. Z kolei, po wykonaniu prac termomodernizacyjnych należy uzyskać świadectwo charakterystyki energetycznej, żeby określić osiągnięte efekty w zakresie efektywności energetycznej. Omówmy sobie zatem te dwa dokumenty.
Jak wygląda audyt energetyczny w ramach programu Czyste Powietrze 2025?
Czym jest audyt energetyczny w Czyste Powietrze?
Na wstępie trzeba zaznaczyć, że audyt energetyczny w ramach Czyste Powietrze musi być sporządzony przez osoby posiadające odpowiednią wiedzę i doświadczenie zawodowe. To determinuje, jakiej wysokości dofinansowanie do termomodernizacji domu można uzyskać.
Audyt powinien zawierać dane właściciela i obiektu, analizę stanu istniejącego, obliczenia energetyczne (np. bilans energetyczny), propozycje usprawnień (modernizacje), analizę kosztów i korzyści, oraz podsumowanie z wnioskami i rekomendacjami. Dodatkowo, powinien zawierać załączniki takie jak dokumentacja fotograficzna i techniczna, jak również certyfikaty i aprobaty. A przechodząc do szczegółów, jak wygląda audyt energetyczny w ramach programu Czyste Powietrze?
Jak wygląda szczegółowy opis elementów audytu?
- Informacje wstępne:
– Dane właściciela i obiektu (adres, dane kontaktowe, rodzaj budynku – wielorodzinny, jednorodzinny; powierzchnia użytkowa, liczba kondygnacji).
– Cel audytu energetycznego (np. uzyskanie dofinansowania, poprawa efektywności energetycznej). - Analiza stanu istniejącego:
– Opis techniczny budynku (wiek, materiały konstrukcyjne, izolacja, stan przegród zewnętrznych pod kątem termicznym; stan ścian, dachu, podłogi na gruncie, okien i drzwi).
– Diagnostyka energetyczna (stan instalacji grzewczych, wentylacyjnych, klimatyzacyjnych). - Obliczenia energetyczne:
– Bilans energetyczny (określenie zużycia energii w budynku; energia użytkowa, energia końcowa, energia pierwotna – wszystkie 3 mierzone w kWh/m²/rok).
– Indeks Efektywności Energetycznej (EPC). - Propozycje usprawnień:
– Lista rekomendowanych modernizacji (np. wymiana okien, ocieplenie budynku, wymiana kotła, montaż pompy ciepła).
– Analiza kosztów i korzyści (oszacowanie kosztów inwestycji i potencjalnych oszczędności). - Podsumowanie i wnioski:
– Ocena efektywności proponowanych usprawnień.
– Rekomendacje dla właściciela (wskazówki dotyczące dalszych działań). - Załączniki:
– Dokumentacja fotograficzna (zdjęcia budynku, instalacji).
– Rysunki techniczne i schematy.
– Certyfikaty i aprobaty techniczne.
Jak wygląda świadectwo energetyczne?
Czym jest?
Po zakończeniu prac, wymagane jest świadectwo charakterystyki energetycznej, które potwierdza efektywność energetyczną budynku po modernizacji. Innymi słowy, ten dokument ma pokazać, ile energii zużywa budynek w ciągu roku oraz czy jego standard energetyczny spełnia określone normy.
W przeciwieństwie do audytu energetycznego, świadectwo jest bardziej uproszczoną formą oceny efektywności budynku. Ten dokument, który potwierdza standard energetyczny budynku zarówno przed, jak i po przeprowadzeniu inwestycji, jaką jest termomodernizacja budynku. Świadectwo i audyt energetyczny są niezbędne do rozliczenia dofinansowania.
Kto może wystawić świadectwo energetyczne?
Certyfikat energetyczny może wystawić wyłącznie osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje i uprawnienia do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej. Zgodnie z przepisami, są to:
- osoby z uprawnieniami budowlanymi – mogą to być inżynierowie i architekci posiadający odpowiednie kwalifikacje potwierdzone uprawnieniami budowlanymi.
- certyfikowani audytorzy energetyczni – specjaliści przeszkoleni w zakresie oceny efektywności energetycznej budynków, którzy zdali odpowiednie egzaminy i posiadają certyfikaty uprawniające do wykonywania tej działalności.
- osoby wpisane do centralnego rejestru charakterystyki energetycznej – aby świadectwo było ważne, osoba wystawiająca musi być zarejestrowana w centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej prowadzonym przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii.
Co składa się na świadectwo energetyczne?
Świadectwo energetyczne to dokument podsumowujący audyt energetyczny. Ma na celu potwierdzenie, że prace, jakie trzeba było wykonać, które wskazywał audyt energetyczny, zostały wykonane. Słowem, ten dokument potwierdza niejako zgodność wykonanych prac wskazanych w audycie. A mówić bardziej precyzyjnie to w tym dokumencie beneficjent znajdzie:
- Ocenę efektywności energetycznej budynku po zakończeniu realizacji prac (świadectwo wskazuje, czy i w jakiej mierze osiągnięto zamierzone cele określone w przeprowadzonym audycie energetycznym dotyczące zmniejszenia zużycia energii).
- Potwierdzenie, czy prace związane z termomodernizacją, takie jak ocieplenie budynku, wymiana okien, wymiana źródeł ciepła, zostały zrealizowane zgodnie z wcześniejszym audytem.
- Klasa energetyczna budynku – wskazuje, w jakiej klasie energetycznej znajduje się budynek po modernizacji, co może pomóc w oszacowaniu jego dalszego zużycia energii.
Przypominamy, że, by móc złożyć wniosek na dofinansowanie w ramach Czyste Powietrze, to przedsięwzięcie termomodernizacyjne musi być podsumowane powyższym świadectwem.
Audyt energetyczny a świadectwo charakterystyki dla Programu Czyste Powietrze [porównanie]
Kryterium | Audyt energetyczny | Świadectwo charakterystyki energetycznej |
---|---|---|
Cel | Ocena stanu energetycznego budynku oraz wskazanie opłacalnych działań modernizacyjnych | Potwierdzenie efektów energetycznych po przeprowadzonej modernizacji |
Moment wykonania | Przed rozpoczęciem inwestycji | Po zakończeniu inwestycji |
Obowiązek w programie | Obowiązkowy do złożenia wniosku o dofinansowanie (od 31.03.2025) | Obowiązkowy do rozliczenia dotacji (od 31.03.2025) |
Zastosowanie | Wyznacza zakres i opłacalność modernizacji (np. docieplenia, wymiany pieca) | Sprawdza, czy osiągnięto wymagane parametry energetyczne |
Wymagana forma/wymogi | Musi zawierać analizę stanu obecnego, warianty modernizacji i opłacalność | Musi być zgodne z ustawą o charakterystyce energetycznej budynków |
Wykonawca | Osoba uprawniona do sporządzania świadectw energetycznych (z rejestru MRiT)* | Osoba z uprawnieniami – wpisana do rejestru świadectw energetycznych (MRiT) |
Okres przejściowy | Do końca lipca 2025 r. dopuszczalne także audyty bez podpisu osoby uprawnionej | Brak okresu przejściowego – pełne wymogi od razu obowiązują |
Powiązanie z dotacją | Wymagany do określenia zakresu dotowanego przedsięwzięcia | Wymagany do otrzymania wypłaty środków po zakończeniu inwestycji |
Koszt | Refundowany w ramach dotacji (do określonej kwoty) | Refundowany w ramach dotacji (do określonej kwoty) |
* W okresie przejściowym (do 31 lipca 2025 r.) audyt może być sporządzony przez osobę bez wpisu do rejestru MRiT.
Ekspertyza ornitologiczna i chiropterologiczna – co to takiego?
Jest to opinia ornitologa lub/i chiropterologa dotycząca występowania siedlisk gatunków ptaków lub/i nietoperzy wymienionych w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. 2016 poz. 2183, z późn. zm) lub ich braku w obiektach budowlanych. Zwierzęta często bowiem wykorzystują do schronienia miejsca w budynkach mieszkalnych takie jak np.: szczeliny między płytami, przestrzenie pod parapetami, otwory wentylacyjne lub stropodachy.
W przypadku gdy obecność gatunków chronionych zostanie stwierdzona należy wystąpić do właściwego regionalnego dyrektora ochrony środowiska z wnioskiem o wydanie zezwolenia na odstępstwo od zakazów w stosunku do gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną. Gdy zezwolenie zostanie udzielone należy zastosować się do decyzji RDOŚ i zabezpieczyć potencjalne miejsca lęgowe z uwzględnieniem potrzeb gatunków chronionych.
Czy ekspertyza ornitologiczna/chiropterologiczna jest obowiązkowa?
Dokumentacja nie jest obowiązkowa, jednak należy pamiętać, że niszczenie siedlisk dzikich zwierząt będących pod ochroną jest zakazane. Gdy podczas wizytacji przedstawiciel WFOSiGW zauważy występowanie gatunków chronionych może nie dopuścić budynku do realizacji przedsięwzięcia. W takiej sytuacji Wnioskodawca będzie musiał w tym zakresie złożyć wyjaśnienia, lub przedłożyć zezwolenie RDOŚ na odstępstwo od ww. zakazów. W takim przypadku rozpoczęcie prac termomodernizacyjnych może znacznie się opóźnić.
Dokumentacja projektowa “Czyste Powietrze”
Należy pamiętać, że dokumentacja projektowa również nie stanowi wymogu przystąpienia do programu. Jest ona jednak bardzo pomocna, gdy stan budynku jest kiepski, a chcemy mieć pewność co do zakresu prac termomodernizacyjnych, które spełnią nasze oczekiwania.
Jakie dofinansowanie można otrzymać na sporządzenie dokumentacji?
Na audyt energetyczny i dokumentację projektową można otrzymać po 1000 zł dofinansowania, natomiast na ekspertyzy ornitologiczne i chiropterologiczne 500 zł.