Czym jest „fotowoltaika off grid”?

Fotowoltaika off-grid – dosłownie „poza siecią” – działa autonomicznie, co oznacza, że nie wymaga podłączenia do publicznej sieci energetycznej. Dzięki magazynom energii, może ona zasilać domy, gospodarstwa, a także obiekty znajdujące się w miejscach, gdzie dostęp do tradycyjnej infrastruktury elektrycznej jest utrudniony lub niemożliwy. Fotowoltaika off-grid jest szczególnie ceniona przez osoby pragnące uniezależnić się od wzrostu cen energii i zyskać pełną kontrolę nad własnym zapotrzebowaniem energetycznym. Jednak zastosowanie tego rodzaju instalacji wymaga precyzyjnego planowania, a także doboru odpowiednich komponentów. Czym jest instalacja fotowoltaiczna off-grid, jakie są jej kluczowe elementy oraz jakie przepisy obowiązują jej użytkowników? 

Fotowoltaika off grid – czym różni się od systemów on-grid?

Najczęściej stosowane systemy fotowoltaiczne podłączone są do sieci (tzw. „on grid”), co oznacza, że nadwyżki produkowanej energii są przekazywane do sieci energetycznej, a w przypadku deficytu energii – użytkownik może ją pobrać z sieci. System on-grid współpracuje z dostawcą energii, który rozlicza bilans między energią pobraną a oddaną. W odróżnieniu, fotowoltaika off grid nie jest podłączona do sieci publicznej, co oznacza, że cały system zasilania zależy wyłącznie od energii słonecznej i magazynu energii.

Off grid fotowoltaika jest idealnym rozwiązaniem dla miejsc, które nie mają dostępu do sieci energetycznej lub dla użytkowników pragnących pełnej niezależności energetycznej. System taki jest wyposażony w dodatkowe elementy, które umożliwiają zarządzanie energią w sposób autonomiczny, co ma duże znaczenie w regionach o trudnych warunkach pogodowych lub tam, gdzie regularnie występują przerwy w dostawie prądu.

Jak działa instalacja fotowoltaiczna off-grid?

Instalacja fotowoltaiczna off-grid to system, który obejmuje panele słoneczne, magazyn energii oraz falownik wyspowy lub hybrydowy, który może współpracować z bateriami.  Panele słoneczne przekształcają energię słoneczną w prąd elektryczny, który następnie przekazywany jest przez inwerter do magazynu, gdzie jest przechowywany do momentu zapotrzebowania. Zastosowanie magazynów energii w systemach off grid fotowoltaika jest kluczowe, ponieważ pozwala na korzystanie z energii nawet wtedy, gdy słońce nie świeci (np. w nocy czy podczas zachmurzenia).

Kiedy słońce świeci, system fotowoltaiczny produkuje energię, która najpierw zasila urządzenia w domu, a nadwyżka trafia do akumulatorów. Gdy zapotrzebowanie na energię jest większe niż bieżąca produkcja, system automatycznie sięga po energię z magazynów. 

Zalety i wady systemów fotowoltaika off-grid

Zalety systemów fotowoltaika off grid są znaczne. Najważniejsze z nich to niezależność od sieci energetycznej, dzięki czemu możliwe jest zasilanie obiektów w miejscach oddalonych od sieci lub w regionach, gdzie występują częste awarie. 

Do głównych zalet fotowoltaiki off grid należą:

• Niezależność energetyczna – możliwość całkowitego uniezależnienia się od dostaw energii z zewnątrz, awarii sieci, a także stale rosnących cen prądu. 
• Brak rachunków za prąd i opłat za dystrybucję –  w przeciwieństwie do tradycyjnych systemów podłączonych do sieci publicznej, systemy off-grid funkcjonują w pełni autonomicznie, co oznacza, że użytkownicy nie są obciążani żadnymi kosztami związanymi z przesyłem energii czy opłatami abonamentowymi.
• Dostępność w odległych lokalizacjach – fotowoltaika off-grid pozwala na zasilanie domów, domków letniskowych, gospodarstw i obiektów położonych daleko od infrastruktury energetycznej, eliminując potrzebę budowy kosztownych przyłączy do sieci publicznej.
• Ekologia – energia produkowana z paneli słonecznych jest przyjazna dla środowiska i nie emituje dwutlenku węgla ani innych zanieczyszczeń. Wybierając fotowoltaikę off-grid, redukują ślad węglowy swojego gospodarstwa do minimum. 

Jednak fotowoltaika off grid nie jest pozbawiona mankamentów. Wady off-grid fotowoltaika obejmują ograniczenia w produkcji energii ze słońca. Wieczorem i w nocy, gdy nie ma słońca, instalacja nie generuje prądu. Fotowoltaika jest też mniej wydajna w miesiącach zimowych, gdy dni są krótsze, a promieniowanie nie tak intensywne. Może się okazać, że ilość energii w takim czasie będzie niewystarczająca do funkcjonowania gospodarstwa domowego. 

Innym wyzwaniem jest konieczność dopasowania mocy systemu do zapotrzebowania energetycznego – zbyt mała moc fotowoltaiki lub za mała pojemność magazynu może prowadzić do niedoboru energii w momentach zwiększonego zapotrzebowania. Z kolei duża moc całego systemu, to większe koszty niż w przypadku fotowoltaiki on-grid. 

Fotowoltaika off grid – idealne rozwiązanie dla słabo zurbanizowanych rejonów

Fotowoltaika off grid to system szczególnie popularny w rejonach słabo zurbanizowanych, gdzie dostęp do sieci energetycznej jest trudny lub wręcz niemożliwy. Takie systemy sprawdzają się w domach jednorodzinnych, domkach letniskowych, schroniskach górskich, ale także w obiektach przemysłowych i gospodarstwach rolnych. Dzięki zastosowaniu fotowoltaiki off-grid możliwe jest zasilanie urządzeń AGD, sprzętu elektronicznego, a także systemów ogrzewania. W Polsce solar off grid zyskuje na popularności głównie w domkach letniskowych, gdzie właściciele chcą unikać kosztownych inwestycji w przyłącza energetyczne.

Jakie przepisy regulują fotowoltaika off grid?

Jeśli chodzi o system jakim jest fotowoltaika off grid, przepisy nie są tak restrykcyjne jak w przypadku instalacji on-grid, ponieważ off grid nie oddziałuje bezpośrednio na sieć publiczną. Wbrew powszechnym obawom dotyczących legalności tego typu rozwiązań, w polskim prawodawstwie nie istnieją przepisy, które zakazywałyby montażu systemu fotowoltaicznego off-grid na własnej posesji. 

Jednak mimo to obowiązują pewne zasady, które trzeba wziąć pod uwagę. W szczególności ważne jest, aby taka instalacja była zgodna z wymogami prawa budowlanego oraz normami dotyczącymi bezpieczeństwa elektrycznego czy pożarowego. Przestrzeganie tych zasad jest kluczowe nie tylko dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników i ich mienia, ale również może mieć istotne znaczenie w kontekście ubezpieczenia domu.Brak zgodności z tymi wymogami może skutkować problemami z uzyskaniem polisy ubezpieczeniowej lub jej wygaśnięciem w przypadku wystąpienia szkody. Na przykład, jeżeli w wyniku awarii systemu off-grid dojdzie do pożaru, a instalacja nie spełniała norm bezpieczeństwa, ubezpieczyciel może odmówić wypłaty odszkodowania, wskazując na nieprawidłowości w montażu.

Dlatego ważne jest, aby przed przystąpieniem do instalacji skonsultować się z profesjonalistami, którzy pomogą w spełnieniu wszystkich wymogów i dobiorą rozwiązania dopasowane do potrzeb gospodarstwa domowego i warunków montażowych. 

Rozwiązanie pośrednie – instalacja hybrydowa

Między fotowoltaiką działającą całkowicie off-grid a klasyczną instalacją sieciową (on-grid) istnieje rozwiązanie pośrednie – instalacja hybrydowa. System hybrydowy łączy w sobie najlepsze cechy obu opcji, gdyż jest podłączony do sieci publicznej, ale jednocześnie wyposażony w magazyny energii, które zapewniają zasilanie w razie awarii sieci i większą niezależność od zewnętrznych dostawców. 

Instalacja hybrydowa pozwala maksymalnie wykorzystać energię produkowaną przez panele słoneczne, co przekłada się na niższe rachunki za prąd oraz na dodatkową ochronę przed niedoborami energii słonecznej. Podłączenie do sieci pełni tutaj rolę zabezpieczenia, umożliwiając pobór energii w chwilach zwiększonego zapotrzebowania lub przy niskim poziomie naładowania magazynu. System hybrydowy zapewnia prosumentowi stały dostęp do energii, eliminując zależność od nieprzewidywalnych czynników, takich jak pogoda.

Zainteresowany instalacją fotowoltaiczną z magazynem energii dla swojego domu? Skontaktuj się z nami, a dobierzemy najlepsze rozwiązanie dopasowane do Twoich potrzeb!