Jak przeprowadzić audyt energetyczny?

Pisaliśmy już, że audyt energetyczny to przedsięwzięcie, które w zasadzie składa się z trzech kroków. Co prawda nie będziesz sam jego przeprowadzać – bo zrobi to specjalista – ale nadzór w jakimś stopniu jest po Twojej stronie.

Audyt energetyczny dlaczego jest taki ważny?

Można powiedzieć, że jest dokumentem umożliwiającym podjęcie decyzji inwestycyjnej na podstawie przedstawionej charakterystyki oraz oceny aktualnego stanu technicznego budynku. W audycie znajdą się również wskazówki ulepszeń termomodernizacyjnych, które pozwolą zaoszczędzić pieniądze i zmniejszyć zużycie energii. Bez audytu energetycznego nie podejmiemy żadnych dalszych działań. Audyt jest więc kompleksowym narzędziem do analiz inwestycyjnych, pomaga określić zakres prac i wstępny koszt inwestycji, oraz jaki będzie z niej zwrot. Szczególnie przydatny okazuje się, gdy staramy się o dofinansowanie, preferencyjny kredyt lub gdy przygotowujemy się do prac remontowo-budowlanych. Opracowanie jakim jest audyt energetyczny stanowi jedynie założenie dla dokumentacji projektowej. Błędem jest jednak myślenie, że jest to dokumentacja inwestycyjna. Poprawne wykonanie audytu i konsekwentna realizacja jego założeń – to podstawa.

Audyt energetyczny – podstawy prawne

Audyt energetyczny wykonywany jest w oparciu o Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 17 marca 2009 r. w sprawie  szczegółowego zakresu i form audytu energetycznego, wzorów kart audytów, a także algorytmu oceny opłacalności przedsięwzięcia termomodernizacyjnego. Na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów (Dz.U. Nr 223, poz. 1459). Przygotowując kolejne analizy audytor musi brać pod uwagę także inne rozporządzenia dotyczące m. in. metodologii i prawa budowlanego.

Audyt energetyczny – trzy kroki

Najogólniej audyt można opisać w trzech krokach. Każdy z nich jest podzielony na mniejsze składowe. Pierwszym krokiem będzie realizacja inwentaryzacji techniczno-budowlanej budynku – czyli identyfikacja cech budowlanych i instalacyjnych budynku oraz danych eksploatacyjnych, które wpływają na zużycie energii. Obejmuje ona następujące działania: opis podstawowych elementów obiektu budowlanego, charakterystykę energetyczną oraz analizę systemu ogrzewania. Kolejny krok to ocena aktualnego stanu technicznego budynku – w tym elementów konstrukcyjnych i wykończeń. Na tym etapie analizowane są wszelkie wady i usterki wykryte podczas wizji lokalnej, pomiary oraz badania. Ostatnim, trzecim krokiem będzie określenie parametrów usprawnień i wariantów przedsięwzięć termomodernizacyjnych oraz analiza kosztów prac termomodernizacyjnych. Teraz pozostaje już tylko wybór jednego optymalnego wariantu i jego realizacja.

Inwentaryzacja techniczno-budowlana budynku

Opis elementów budynku

Każdy budynek jest inny. Jeden został zbudowany na płaskim gruncie, drugi na wzniesieniu. Jeden jest trzykondygnacyjny, drugi tylko dwu. Jeden dom jest podpiwniczony, drugi nie, ale za to ma poddasze. Jeden charakteryzuje się bardziej skomplikowaną konstrukcją i większą ilością pomieszczeń, a tym samym liczbą przegród budowlanych, inny ma prostą bryłę i mniej pokoi. Do budowy każdego z nich zostały wykorzystane różne materiały. Wymieniać można bez końca. Na wszystkie tego typu rzeczy audytor musi zwrócić uwagę i dokładnie opisać w dokumencie, który sporządza. to wszystko ma wpływ na planowanie ulepszeń prowadzących do oszczędności.

Charakterystyka energetyczna budynku

Powinna zawierać natomiast dane na temat izolacji termicznej przegród (ścian) oraz rozwiązań instalacyjnych. Już na tym etapie powinny pojawić się dane na temat współczynnika przenikalności ciepła. To także czas na sprawdzenie wysokości taryf i opłat za eksploatację budynku. Określenie wszystkich strat ciepła przez przegrody budowlane i wentylacji jest niezbędne, by przejść do kolejnego kroku.

Opis systemu grzewczego

Kolejną składową jest opis systemu grzewczego wraz ze szczegółami dotyczącymi typów i parametrów instalacji grzewczych i wodnych, rodzajami grzejników, informacją o zastosowanych zaworach itd. W polskich domach znajdują się urządzenia, które działają w różny sposób, są zbudowane z różnych materiałów, a co za tym idzie – mają różne parametry. Dlatego ważne jest, by to wszystko dokładnie ująć w audycie energetycznym.

Ocena aktualnego stanu technicznego budynku

Przejdźmy do drugiego kroku audytu energetycznego, którym jest ocena aktualnego stanu technicznego budynku.. Na tym etapie ustala się, czy parametry i dane techniczne zebrane w pierwszym kroku audytu energetycznego pokrywają się z rzeczywistością. Ocenia się ogólny stan elementów konstrukcyjnych i sprawdza, czy przegrody budowlane  spełniają wymagania dotyczące maksymalnej wymaganej wartości współczynnika przenikania ciepła. Tutaj powinien znaleźć się opis usterek i odkształceń, a także wadliwych rozwiązań, które wykryto podczas audytu w konstrukcji domu.

Do weryfikacji rzeczywistego zużycia energii cieplnej do ogrzania domu, wykorzystuje się metodę obliczeniową, porównując jej zużycie z poprzednich okresów grzewczych. W tym kroku nie można pominąć warunków klimatycznych, które mają wpływ na wartości pozyskanej energii do ogrzania domu. Oprócz tego, analizie podlega cała instalacja wodna i grzewcza, która jest w budynku. Żeby prawidłowo zrealizować ten krok, należy dokonać wizji lokalnej. Informacja na temat pęknięć i zużycia stolarki drzwiowej i okiennej również powinna znaleźć się dokumentacji. Do audytu energetycznego należy załączyć również dokumentację fotograficzną. W razie jakichkolwiek nieścisłości dokonuje się korekt oraz dodatkowych badań np. termowizyjnych.

Określenie parametrów i wytypowanie możliwych ulepszeń termomodernizacyjnych

Inwentaryzacja techniczno-budowlana budynku i ocena aktualnego stanu technicznego budynku za nami? Czas na realizację kroku trzeciego audytu energetycznego, czyli na planowanie przedsięwzięć i analizy kosztów prac termomodernizacyjnych, które przyniosą najbardziej optymalne korzyści.

Jakie usprawnienia powinny zostać uwzględnione w audycie?

Na tym etapie omówione powinny zostać możliwości i sposób poprawy obecnego stanu technicznego budynku, który przyczyni się w przyszłości do mniejszego zużycia energii. Audytor powinien wziąć pod uwagę modernizację przegród zewnętrznych i wewnętrznych, stropów, okien i drzwi. Nie może zapomnieć również o wentylacji, systemie grzewczym i instalacji ciepłej wody użytkowej. Przy zestawieniu usprawnień powinno się znaleźć kilka wariantów, na tej podstawie będą wybierane te najbardziej korzystne.

Co jeszcze powinno zostać zrobione w ostatnim kroku audytu?

Po sporządzeniu wykazu usprawnień i przedsięwzięć termomodernizacyjnych oblicza się oszczędności dla poszczególnych wariantów termomodernizacji. W audycie zaznacza się także o ile mniej dom będzie zanieczyszczał środowisko dzięki zmniejszeniu emisji CO2 i pyłów PM. Czas na wybór sposobu finansowania i na opis działań niezbędnych dla modernizacji. Teraz już pozostaje konsultacja z inwestorem oraz uzyskanie akceptacji lub wprowadzenie zmian.

Struktura dokumentu

Jak można zauważyć, audyt energetyczny jest bardzo szczegółowym dokumentem – jego struktura jest ściśle związana z treściami, które się w nim znajdują. Na pierwszych stronach powinny znaleźć się dane identyfikacyjne budynku i informacja kiedy audyt został opracowany. Nie można pominąć również streszczenia oraz celu jego wykonania. Duża ilość informacji liczbowych powinna zostać przedstawiona przejrzyście – najlepiej w postaci wykresów i tabel. Tak przygotowane dokumenty będą czytelne i zrozumiałe nie tylko dla ekspertów, ale również mieszkańców, którzy audyt zlecili.