Odnawialne źródła energii w Polsce [2025]

Odnawialne źródła energii – jaki jest ich status w Polsce? Obecnie najwięcej energii produkowanej w Polsce pochodzi z paliw konwencjonalnych jak węgiel kamienny, brunatny, gaz ziemny czy ropa naftowa. Zasoby węgla są znaczne, lecz 85% pokładów zlokalizowanych jest tak głęboko, że ich wydobycie jest nieopłacalne i niebezpieczne. Gaz i ropa pochodzą głównie z importu, jesteśmy zależni od zagranicznych dostaw i narzucanych cen. W miarę rozwoju gospodarczego i technologicznego zapotrzebowanie na energię rośnie, pozyskiwanie jej z paliw kopalnych jest nieuzasadnione ekonomicznie. Nie bez znaczenia pozostaje też aspekt ekologiczny. Odnawialne źródła energii stanowią ważny element zrównoważonego rozwoju, przynoszącym wymierne efekty ekonomiczno-ekologiczne.

Odnawialne źródła energii w Polsce to szansa

Odchodzenie od paliw kopalnych na rzecz OZE, stało się już globalnym trendem. Wzrost udziału odnawialnych źródeł energii przyczynia się do oszczędzania naturalnych zasobów, a także poprawy stanu środowiska poprzez redukcję emisji zanieczyszczeń do środowiska oraz zmniejszenie ilości wytwarzanych odpadów. Polska ma jedną z najwyższych w Europie emisji dwutlenku węgla w stosunku do wyprodukowanej energii elektrycznej (1 kWh).

Emisja CO2 na 1 kWh wyprodukowanej energii (dane z dn. 12.07.2019)

Źródło: electricitymap.org

Rozwój OZE to także zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego kraju, stabilizacja rynku energii oraz powstanie nowych miejsc pracy. 

Odnawialne źródła energii – udział w Polsce

Według założeń unijnych alternatywne źródła energii mają w przyszłości stanowić istotny udział w bilansie energetycznym Europy. Celem UE jest uzyskanie 32% energii ze źródeł odnawialnych do 2032 r. w końcowym zużyciu energii brutto.  Każde państwo członkowskie ma jednak swój własny plan.

Zgodnie z celami unijnego pakietu klimatyczno-energetycznego, udział OZE w finalnej konsumpcji energii dla Polski do 2030 roku powinien wynieść 21%. Niespełnienie wymagań może wiązać się z potężnymi karami, które wg danych z raportu NIK mogą wynieść nawet 8 mld złotych rocznie.

Największy udział w polskim rynku OZE mają elektrownie wiatrowe, wodne i biomasa. Ale intensywny rozwój fotowoltaiki, zwłaszcza w sektorze mikroinstalacji może uczynić ją w najbliższym czasie drugą (po lądowej energetyce wiatrowej) technologią OZE w Polsce. 

Mikroinstalacje fotowoltaiczne cieszą niemalejącą popularnością. Znaczny wzrost zainteresowania budową mikroinstalacji fotowoltaicznych ostatnich latach jest związany głównie z gwałtownym wzrostem cen energii elektrycznej i taryfami z których korzystają przedsiębiorcy. 

Przyszłość odnawialnych źródeł energii w Polsce

By zrealizować cel 32% udziału energii z OZE w 2032 roku konieczna jest całkowita transformacja polityki energetycznej kraju. Niestety na to się tak szybko nie zanosi. Realnym ratunkiem przed wysokimi karami jest budowa małych oraz mikro systemów fotowoltaicznych. Na szczęście odnawialne źródła energii w Polsce cieszą się niesłabnącą popularnością.

Na koniec 2022 roku do sieci elektroenergetycznych było przyłączonych ponad 1,2 miliona mikroinstalacji o łącznej mocy zainstalowanej wynoszącej ponad 9,3 GW. Zdecydowanie dominującą technologią wśród nich są instalacje fotowoltaiczne, które stanowią 99% ogółu mikroinstalacji. Ponadto, wśród mikroinstalacji zdecydowanie przeważają te użytkowane przez prosumentów, które stanowią aż 96% ogółu mocy zainstalowanej w mikroinstalacjach.

W 2022 roku mikroinstalacje fotowoltaiczne wprowadziły do sieci dystrybucyjnych prawie 5,8 TWh energii, co oznacza wzrost o 109% w porównaniu do roku poprzedniego (2021). Można zauważyć, że rozwój sektora mikroinstalacji w Polsce jest bardzo dynamiczny.

Rys. 1. Przyrost liczby mikroinstalacji w latach 2018-2022 w podziale na instalacje prosumenckie i nie-prosumenckie

Rys. 2. Przyrost mocy zainstalowanej w mikoinstalacjach OZE w latach 2018-2022 ogółem (w GW)

W 2018 r. łączna moc zainstalowanych mikroinstalacji wyniosła 0,3 GW. Od tego czasu, tj. w przeciągu 5 lat, moc zainstalowana wzrosła do 9,3 GW!

Alternatywne źródła energii i korzyści z nimi związane

Wykorzystanie alternatywnych źródeł energii zamiast paliw kopalnych jest najbardziej efektownym sposobem na ograniczenie emisji szkodliwych gazów cieplarnianych do atmosfery. Ich zastosowanie przynosi efekt ekologiczny zarówno w skali lokalnej, jak i globalnej. Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii może przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego kraju, a także poprawy zaopatrzenia w prąd terenów słabiej zurbanizowanych.

Dodatkowo oprócz ograniczenia emisji, stosowanie OZE pozwala na uregulowanie stosunków wodnych oraz zmniejszenie odpadów wytwarzanych w procesie przetwarzania konwencjonalnych surowców energetycznych.

Alternatywne źródła energii są:

• tanie,
• odnawialne,
• ekologiczne,
• łatwo dostępne.

Zainteresowany rozwiązaniami OZE dla swojego domu? Wiesz, że odnawialne źródła energii w polsce to nie tylko pompa ciepła, fotowoltaika czy magazyn energii? Skontaktuj się z nami, a dobierzemy rozwiązania dopasowane do Twoich potrzeb.

Aktualny stan odnawialnych źródeł energii (OZE) w Polsce

Odnawialne źródła energii odgrywają coraz większą rolę w polskim miksie energetycznym. W ostatnich latach obserwujemy dynamiczny wzrost inwestycji w sektorze zielonej energii, co wynika zarówno z unijnych wymogów klimatycznych, jak i rosnącej świadomości ekologicznej Polaków.

Według danych za 2023 rok:

• OZE odpowiadały za około 20% całkowitej produkcji energii elektrycznej w Polsce.
• Energia wiatrowa pozostaje liderem wśród źródeł odnawialnych, zapewniając około 11% produkcji energii.
• Fotowoltaika rozwija się w rekordowym tempie – moc zainstalowana w systemach fotowoltaicznych w Polsce przekroczyła już 12 GW, co stanowi około 6% produkcji energii.
• Biomasa i biogaz wciąż mają stabilny udział w miksie energetycznym, ale ich rozwój jest wolniejszy niż fotowoltaiki czy energii wiatrowej.
• Energia wodna i geotermalna odgrywają marginalną rolę ze względu na ograniczenia geograficzne i inwestycyjne.

Rosnąca liczba mikroinstalacji prosumenckich, w tym systemów fotowoltaicznych montowanych na dachach domów jednorodzinnych, znacząco przyczynia się do rozwoju OZE w Polsce. Dzięki programom wsparcia, takim jak Mój Prąd 2025, Polacy chętnie inwestują w zieloną energię, co przekłada się na korzyści ekologiczne i ekonomiczne

Rodzaje odnawialnych źródeł energii w Polsce

W Polsce rozwijane są różne rodzaje odnawialnych źródeł energii, które wspólnie tworzą podstawy zielonej transformacji energetycznej. Oto główne z nich:

Fotowoltaika
Fotowoltaika to jeden z najszybciej rozwijających się sektorów OZE w Polsce. Instalacje fotowoltaiczne, montowane zarówno na dachach budynków, jak i na ziemi, cieszą się ogromną popularnością wśród gospodarstw domowych oraz firm.
Zalety:

• Łatwość montażu i skalowalność.
• Niskie koszty eksploatacji.
• Możliwość uzyskania dofinansowania do fotowoltaiki 2025, np. z programu „Mój Prąd”.

Energia wiatrowa
Polska jest jednym z liderów w Europie Środkowo-Wschodniej pod względem mocy zainstalowanej w lądowych farmach wiatrowych. Jednak rozwój tego sektora hamowany jest przez przepisy tzw. ustawy odległościowej, która ogranicza budowę nowych farm.
Perspektywy: inwestycje w morską energetykę wiatrową (offshore), zwłaszcza na Bałtyku, które mają znacząco zwiększyć udział energii wiatrowej w miksie energetycznym do 2030 roku.

Biomasa i biogaz
Biomasa i biogaz są wykorzystywane głównie w małych elektrowniach lokalnych oraz jako źródła energii cieplnej.
Korzyści:

• Wykorzystanie odpadów rolniczych i komunalnych.
• Stabilne źródło energii niezależne od warunków atmosferycznych.

Energia wodna
Elektrownie wodne mają niewielki udział w polskim miksie energetycznym, głównie ze względu na ograniczenia geograficzne i trudności inwestycyjne. Obecnie rozwijane są głównie małe elektrownie wodne na rzekach o niskim przepływie.

Energia geotermalna
Energia geotermalna jest wykorzystywana głównie w południowej Polsce (np. na Podhalu) do ogrzewania domów oraz obiektów użyteczności publicznej. Potencjał tego źródła energii wciąż jest niewykorzystany, ale może odegrać większą rolę w przyszłości dzięki rozwojowi technologii i wsparciu rządowemu.