Pompa ciepła czy ogrzewanie elektryczne – co wybrać w 2025?

Pompa ciepła jak i ogrzewanie elektryczne, by produkować ciepło, potrzebują prądu. Jakie są różnice w poborze energii elektrycznej i które rozwiązanie jest bardziej ekonomiczne? Podpowiadamy, co wybrać by ograniczyć koszty ogrzewania do minimum i cieszyć się komfortowym grzaniem przez długie lata.

Pompa ciepła a ogrzewanie elektryczne – ile prądu?

Pompa ciepła to urządzenie, które by wytworzyć ciepło wykorzystuje energię zgromadzoną w powietrzu, wodzie, glebie lub ściekach. Jednak by możliwy był przepływ ciepła ze strefy o niższej temperaturze (dolne źródło) do strefy o wyższej temperaturze (górne źródło) potrzebna jest energia elektryczna. Aby pompa ciepła działała, potrzebuje dostarczenia do napędu sprężarki niewielkiej ilości energii elektrycznej. O efektywności pompy świadczy współczynnik COP, który w pompach ciepła dostępnych w ofercie Columbus wynosi 5. To oznacza, że pompa ciepła pobierając 1 kW energii elektrycznej, może wygenerować nawet 5 kW ciepła.

W przypadku ogrzewania elektrycznego, 100% ciepła pochodzi z prądu z sieci. Sprawność dobrej klasy kotłów elektrycznych wynosi ~ 100%, oznacza to, że pobierając 1 kWh energii elektrycznej, piec na prąd wygeneruje maksymalnie 1 kWh ciepła.

Pompa ciepła a ogrzewanie elektryczne – koszty

Szacując opłacalność danego rozwiązania, należy wziąć pod uwagę zarówno koszty inwestycyjne jak i koszty eksploatacyjne. Pompa ciepła charakteryzuje się stosunkowo wysokimi kosztami inwestycyjnymi, a bardzo niskimi eksploatacyjnymi, z kolei decydując się na ogrzewanie elektryczne należy liczyć się z wysokimi kosztami eksploatacyjnymi, które w okresie zimowym wynoszą zazwyczaj kilkaset złotych. Porównując sprawność obu urządzeń, koszty eksploatacyjne kotła na prąd są średnio 4 razy wyższe niż w przypadku ogrzewania pompą ciepła.

Żywotność pompy ciepła szacuje się nawet na ponad 25 lat, przy skorzystaniu z programów wsparcia jak Czyste Powietrze i uwzględniając ulgę termomodernizacyjną, inwestycja zwraca się już w kilka lat. Po tym czasie, koszty eksploatacyjne wynoszą minimum.

Pompa ciepła czy ogrzewanie elektryczne vs fotowoltaika?

Dzięki fotowoltaice możemy mieć prąd za darmo. Czy instalacja jest w stanie pokryć oprócz standardowego zapotrzebowania gospodarstwa na prąd również te na potrzeby ogrzewania? Średnie zużycie prądu w domu jednorodzinnym waha się od 3500 – 5000 kWh rocznie. Chcąc ogrzewać dom prądem ze słońca należałoby powiększyć instalację. W przypadku pompy ciepła dla budynku ok. 150 m2 wystarczy dodatkowe 4 kWp mocy instalacji. W przypadku zasilania w pełni elektrycznego, wymagana byłaby instalacja powyżej 15 kWp.

Budynek o powierzchni 150m2 i średnim zużyciu 100 kWh/m2/rok – zużycie 15000 kWh/rok

Pompa ciepła o współczynniku COP = 5 – 3000 kWh/rok.

Pompa ciepła vs. kocioł elektryczny – funkcje

Pompa ciepła jest urządzeniem multifunkcyjnym. Jej głównym zadaniem jest ogrzewanie budynków i ciepłej wody użytkowej. Dobrze dobrana moc pompy ciepła gwarantuje wysoką efektywność systemu. Większość pomp ma możliwość monitoringu i sterowania przez internet za pomocą dedykowanej aplikacji. Funkcja ta umożliwia śledzenie i sterowanie systemem ogrzewania oraz ciepłej wody użytkowej dla uzyskania maksymalnego komfortu użytkowania, pozwala także na wczesne wykrycie błędów lub usterek.

Kocioł elektryczny służy do ogrzewania pomieszczeń, jeśli chcemy by dodatkowo przygotowywał ciepłą wodę, powinniśmy pomyśleć o kotle dwufunkcyjnym z wbudowanym zasobnikiem na c.w.u.. Kocioł w odróżnieniu od pompy, zazwyczaj jest prostym urządzeniem ze sterowaniem dostępnym na miejscu. Na rynku wciąż niewiele jest modeli kotłów umożliwiających zdalne sterowanie przez internet.

Pompa ciepła vs. kocioł elektryczny – ekologia

Pompa ciepła i fotowoltaiką to najbardziej ekologiczny duet i sposób na ogrzewanie domu i wody. Zarówno pompa jak i panele, do produkcji energii wykorzystują odnawialne źródła, co nie wiąże się z emisją szkodliwych substancji do środowiska naturalnego. Taki system jest znakomitym rozwiązaniem problemu zanieczyszczonego powietrza w Polsce. Możliwy jest do zastosowania zarówno w budynkach poddawanych termomodernizacji jak i nowych obiektach.

Kocioł elektryczny, o ile byłby w 100% zasilany prądem pochodzącym z OZE, również stanowiłby instalację przyjazną środowisku. W praktyce jednak, pobór energii przez tego typu system jest bardzo wysoki i standardowa, przydomowa instalacja fotowoltaiczna nie jest w stanie w pełni pokryć zapotrzebowania na prąd. W takim przypadku, część energii potrzebnej do ogrzewania domu pochodzi z krajowych elektrowni, które zasilane są węglem i które emitują ogromne ilości zanieczyszczeń do atmosfery. 

Wpływ na środowisko i ekologia

Wybór między pompą ciepła a ogrzewaniem elektrycznym ma również istotne znaczenie dla środowiska. Tradycyjne ogrzewanie elektryczne, zwłaszcza w Polsce, gdzie duża część energii pochodzi z węgla, generuje wyższe emisje CO₂. Oznacza to, że chociaż samo ogrzewanie elektryczne nie spala paliw kopalnych w miejscu użytkowania, to jego ślad węglowy może być znaczny.

Z kolei pompa ciepła jest uznawana za jedno z najbardziej ekologicznych rozwiązań grzewczych. Pobiera energię z powietrza, wody lub gruntu, zużywając znacznie mniej energii elektrycznej do wygenerowania tej samej ilości ciepła. Jej efektywność, mierzona współczynnikiem COP (Coefficient of Performance), sprawia, że na każdą jednostkę zużytej energii pompa ciepła dostarcza kilka razy więcej ciepła do budynku.

Największą korzyść ekologiczną przynosi połączenie pompy ciepła z instalacją fotowoltaiczną. Dzięki temu energia potrzebna do pracy urządzenia może pochodzić ze źródeł odnawialnych, co w praktyce może prowadzić do niemal zerowej emisji dwutlenku węgla związanej z ogrzewaniem budynku. W efekcie jest to rozwiązanie, które nie tylko obniża rachunki, ale także wpisuje się w trend zrównoważonego rozwoju i dbałości o środowisko.