Zmiana sprzedawcy energii – jak zmienić sprzedawcę energii elektrycznej? [Poradnik]

Obecnie wszyscy, zarówno gospodarstwa domowe jak i przedsiębiorstwa, mają prawo do dowolnego wyboru sprzedawcy energii elektrycznej. Sprzedawcę prądu można zmieniać dowolną ilość razy. Jak to zrobić i czy prosument również może dokonać zmiany? Na czym polega zmiana sprzedawcy prądu?

Zmiana sprzedawcy prądu to nie to samo, co zmiana dostawcy 

Sprzedawca prądu a jego dostawca to dwa różne podmioty, które często mylnie uznawane są za tożsame. W rzeczywistości prąd jest towarem, posiada swoich wytwórców (dostawców) od których jest kupowany przez pośredników, by ostatecznie zostać sprzedany do klientów. Dostawca prądu jest właścicielami infrastruktury energetycznej na swoim obszarze i zajmują się dostarczaniem energii do gospodarstw domowych i firm. 

Sprzedawca energii nie musi posiadać własnej sieci dystrybucyjnej by móc handlować energią. Sprzedaje energię, którą zakupił od wytwórcy lub ma z nim zawartą umowę kontraktową. On też rozlicza odbiorcę końcowego ze zużytej energii. 

Dostawca jest przypisany do każdego punktu odbioru ze względu na obsługiwany region kraju i nie można go zmienić, można za to zmienić sprzedawcę prądu.

Zmiana sprzedawcy energii w kilku krokach

Zmiana sprzedawcy energii elektrycznej w Polsce jest bezpłatna i dość prosta. Oto kroki, które trzeba wykonać:

✅ Krok 1: Sprawdź obecną umowę

• Upewnij się, że Twoja obecna umowa ze sprzedawcą energii nie ma zapisów o karach za wcześniejsze rozwiązanie.
• Sprawdź okres wypowiedzenia.

✅ Krok 2: Porównaj oferty sprzedawców energii

• Skorzystaj z porównywarek ofert (np. URE, enerad.pl, ceneria.pl).
• Zwróć uwagę na takie cechy, jak: cena za 1 kWh, opłaty stałe, okres trwania umowy, warunki wypowiedzenia.

✅ Krok 3: Wybierz nowego sprzedawcę i podpisz z nim umowę

• Umowa może być podpisana osobiście, przez internet lub przez pełnomocnika.
• Upewnij się, że nowy sprzedawca oferuje możliwość reprezentowania Cię przy formalnościach (najczęściej tak jest).

✅ Krok 4: Wypowiedz dotychczasową umowę

• Możesz to zrobić samodzielnie lub zlecić nowemu sprzedawcy energii (jeśli działasz przez pełnomocnictwo).
• Jeśli korzystasz z umowy kompleksowej (sprzedaż + dystrybucja), konieczne może być jej rozdzielenie.

✅ Krok 5: Zgłoś zmianę Operatorowi Systemu Dystrybucyjnego (OSD)

• Robi to zazwyczaj nowy sprzedawca energii w Twoim imieniu.
• OSD ma 21 dni na przeprowadzenie zmiany.

✅ Krok 6: Spisanie stanu licznika i rozliczenie z dotychczasowym sprzedawcą

• Na dzień zmiany sprzedawcy energii spisuje się stan licznika (może być zdalny).
• Otrzymasz końcową fakturę rozliczeniową od poprzedniego sprzedawcy.

Na czym polega umowa kompleksowa?

Umowę kompleksowa, oznacza to że ta sama grupa która łączy operatora systemu dystrybucyjnego i sprzedawcę prądu sprzedaje i dostarcza prąd. Taki rodzaj umowy pozwala uprościć rozliczenia za energię elektryczną. Jeśli chcesz zacząć produkować prąd z własnej instalacji fotowoltaicznej, powinieneś posiadać umowę kompleksową. Jeśli do tej pory miałeś dwie umowy – osobno z dystrybutorem i osobno ze sprzedawcą prądu, powinieneś zmienić sprzedawcę.

Wypowiedzenie umowy na sprzedaż prądu

Jeśli chcesz zostać prosumentem, a do tej pory miałeś dwie umowy – osobno z dystrybutorem i osobno ze sprzedawcą prądu, powinieneś wypowiedzieć umowę wyłącznie na sprzedaż energii elektrycznej. Cały proces zmiany sprzedawcy prądu w tym wypadku nie zajmie dłużej niż 14 dni.

Jeśli nie jesteś zobowiązany do posiadania umowy kompleksowej, a pierwszy raz dokonujesz zmiany, cały proces nie powinien trwać dłużej niż 30 dni. Pierwszym krokiem jest złożenie wypowiedzenia tzw. umowy kompleksowej, czyli obejmującej zarówno warunki sprzedaży energii elektrycznej, jak i świadczenia usługi dystrybucji. 

Nowa umowa na sprzedaż prądu

Aby zapewnić sobie ciągłość dostawy, równolegle z wypowiedzeniem należy podpisać umowę z nowym sprzedawcą prądu. Jeśli zmieniłeś sprzedawcę po raz pierwszy to dodatkowo musisz podpisać nową umowę z Operatorem Systemu Dystrybucyjnego (OSD). Jeśli zaś chcesz zostać prosumentem, podpisujesz nową umowę na sprzedaż i dystrybucję z OSD.

Informacja do OSD o zmianie sprzedawcy prądu

W przypadku, gdy zmieniasz sprzedawcę energii po raz pierwszy musisz zgłosić ten fakt Operatorowi Systemu Dystrybucyjnego. Po otrzymaniu tego powiadomienia. Operator ma obowiązek zweryfikować wniosek pod kątem formalnym tzn. sprawdzi czy Twój punkt odbioru znajduje się na jego terenie działalności. Jeśli wszystko się zgadza, operator powinien rozpocząć procedurę zmiany sprzedawcy i to w sposób pozwalający na jej zakończenie w ciągu 21 dni. 

Rozliczenie końcowe z dotychczasowym sprzedawcą

W dniu zmiany sprzedawcy przedstawiciel OSD dokonania odczytu Twojego licznika. W przypadku liczników bez transmisji danych, odczyt nie powinien nastąpić później niż w ciągu 5 dni roboczych od daty zmiany sprzedawcy. Stan licznika na dzień zmiany sprzedawcy operator przekazuje dotychczasowemu oraz nowemu sprzedawcy. Jest to podstawa do dokonania rozliczenia końcowego.

Czy zmiana sprzedawcy prądu oznacza wymianę licznika?

Liczniki dla gospodarstw domowych i małych firm należą do Operatora Systemu Dystrybucyjnego i to on dba o ich wymianę w razie potrzeby. Zazwyczaj jednak przy standardowej zmianie wymiana nie jest wymagana.

Jeśli zmieniasz sprzedawcę energii ponieważ chcesz zacząć korzystać z systemu bilansowania, Twój licznik zostanie wymieniony na dwukierunkowy, czyli taki który mierzy ilość energii pobranej i wprowadzonej do sieci.

Ile trwa zmiana sprzedawcy energii?

Czas trwania procesu zmiany sprzedawcy powinien wynosić maksymalnie 30 dni w przypadku pierwszej zmiany i 14 dni dla każdej kolejnej. Czas ten może być oczywiście wydłużony w zależności od okresu wypowiedzenia umowy z dotychczasowym sprzedawcą.

Ile kosztuje zmiana sprzedawcy energii elektrycznej?

Przeprowadzenie procesu zmiany sprzedawcy energii elektrycznej jest bezpłatne. Należy jednak zwrócić uwagę na dodatkowe opłaty które mogą wynikać z:

• wypowiedzeniem umowy przed końcowym terminem jej obowiązywania (kara umowna), należy jednak pamiętać, że w przypadku umowy na czas nieokreślony lub po jej wygaśnięciu, takie opłaty nie obowiązują,
• jednorazowej opłaty aktywacyjnych naliczanej przez sprzedawcę,
• kosztu dostosowania liczników do dużego zużycia energii (tylko w przypadku pierwszej zmiany, głównie dla odbiorców przemysłowych z grupy A i B).

Czy prosument może zmienić sprzedawcę prądu?

Wytwórca energii w mikroinstalacji fotowoltaicznej objęty zasadami net-meteringu, uprawniony jest do dokonania zmiany sprzedawcy dostarczanej mu energii. Jednak by rozliczać się jako prosument i korzystać z mechanizmu net-meteringu musi posiadać umowę kompleksową. 

Jak to wygląda w praktyce? Jak już wspomnieliśmy umowa kompleksowa łączy dystrybucję i sprzedaż energii, w Polsce istnieje pięciu głównych dostawców prądu, każdy z nich obsługuje określony region kraju i nie można go zmienić. Na chwilę obecną, żaden ze sprzedawców dostępnych na rynku nie oferuje umowy kompleksowej jeśli jednocześnie nie jest dystrybutorem energii.