Spadające koszty produkcji i stale rosnąca świadomość społeczeństwa na temat zagrożeń energetyki konwencjonalnej dla środowiska sprawia, że energia słoneczna jest jednym z najszybciej rozwijających się źródeł energii odnawialnej. Czy elektrownia słoneczna na stałe wpisze się w krajobraz Polski?
Elektrownia słoneczna – czy to inwestycja dla każdego?
Polski rynek fotowoltaiki jest jednym z najbardziej perspektywicznych rynków OZE w Polsce. Zaletą elektrowni słonecznej jest to, że może dostarczać wiele terawatogodzin czystej energii, nie obciążając przy tym środowiska. Fotowoltaika to technologia dobrze poznana i stale się rozwijająca.
Od 2009 roku koszt instalacji fotowoltaicznej spadł o kilkadziesiąt procent, elektrownia słoneczna jest już dostępna dla każdego, zarówno dla sektora biznesowego, samorządów, a także dla gospodarstw domowych. Co więcej, w dobie rosnących cen prądu, darmowa energia ze słońca jest coraz bardziej pożądana przez konsumentów.
Elektrownia słoneczna a programy wsparcia dla inwestorów
Inwestowanie w elektrownie słoneczne w Polsce staje się coraz bardziej opłacalne dzięki licznym programom wsparcia oferowanym przez rząd oraz fundusze unijne. Obecnie inwestorzy – zarówno indywidualni, jak i biznesowi – mogą skorzystać z różnych form dofinansowania, ulg podatkowych oraz preferencyjnych kredytów.
1. Program „Mój Prąd”
Jeden z najpopularniejszych programów wspierających rozwój fotowoltaiki w Polsce. Jest skierowany głównie do prosumentów – osób fizycznych montujących instalacje PV na własny użytek. Dofinansowanie Mój Prąd 6.0 obejmuje nie tylko same panele, ale również magazyny energii, systemy zarządzania energią oraz ładowarki do aut elektrycznych.
Właściciele domów jednorodzinnych mogą odliczyć od podatku dochodowego wydatki poniesione na montaż instalacji fotowoltaicznej. Maksymalna kwota odliczenia wynosi 53 tys. zł, co pozwala znacząco obniżyć koszty inwestycji.
3. Kredyty i leasing na OZE
Banki oraz instytucje finansowe oferują specjalne kredyty i leasingi na zakup i montaż instalacji PV. Przykładem jest „Ekopożyczka” lub „Kredyt Czyste Powietrze”, które charakteryzują się niskim oprocentowaniem oraz dogodnymi warunkami spłaty.
4. Dotacje unijne
Dla większych inwestycji, takich jak farmy fotowoltaiczne, dostępne są fundusze unijne w ramach programów takich jak:
- Fundusz Modernizacyjny, który wspiera inwestycje w odnawialne źródła energii,
- FEnIKS (Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko), obejmujący duże projekty OZE,
- Regionalne Programy Operacyjne, oferujące dofinansowania na poziomie województw.
5. Aukcje OZE
Przedsiębiorcy mogą także uczestniczyć w aukcjach OZE organizowanych przez Urząd Regulacji Energetyki (URE). Wygranie aukcji zapewnia gwarancję sprzedaży energii po określonej cenie przez 15 lat, co zwiększa stabilność finansową inwestycji.
Dzięki tym formom wsparcia inwestowanie w elektrownie słoneczne w Polsce staje się nie tylko ekologiczne, ale i ekonomicznie uzasadnione. W kolejnych latach, wraz z dalszymi zmianami w polityce energetycznej, można spodziewać się jeszcze większego wsparcia dla OZE.
Elektrownia słoneczna – udział w Polskim miksie energetycznym
Łączna moc elektrowni słonecznych (farmy fotowoltaiczne i mikroinstalacje fotowoltaiczne) wyniosła na koniec czerwca 2018 roku około 300 MW, co dało udział 3,4% w polskim miksie OZE. Według Instytutu Energetyki Odnawialnej w latach 2019/2020 zainstalowanych może zostać kolejne 750 MW nowych mocy w instalacjach fotowoltaicznych. Efektem na koniec 2020 roku ma być ponad 1,2 GW skumulowanej mocy we wszystkich systemach fotowoltaicznych. Według ekspertów przyrost zainstalowanej mocy ma być pochodną powstawania dużych elektrowni słonecznych w ramach systemu aukcji.
Elektrownia słoneczna – największe obiekty w Polsce
Elektrownia słoneczna Czernikowo
Farma zlokalizowana nieopodal Torunia składa się z blisko 16 tys. paneli fotowoltaicznych, każdy o mocy 240 Wp. Powierzchnia farmy to 2,4 ha. Roczna produkcja energii to 3500 MWh.
Elektrownia słoneczna w Cieszanowie
Farma w województwie podkarpackim (powiat lubaczowski) powstała na niewielkiej działce o powierzchni 4,5 ha. Składa się z 8333 paneli polikrystalicznych o mocy 240 Wp każdy. Roczna produkcja energii elektrycznej wynosi 2000 MWh.
Elektrownia słoneczna w Ostrzeszowie
Elektrownia znajduje się w woj. wielkopolskim składa się z 8001 sztuk modułów o mocy 250 Wp każdy. Roczna produkcja energii z farmy wynosi 1900 MWh. Panele fotowoltaiczne zajmują powierzchnię 1,28 ha.
Elektrownia słoneczna w Kolnie
Elektrownia słoneczna w Kolnie (woj. podlaskie) składa się z 7080 szt. paneli fotowoltaicznych. Roczna produkcja wynosi 1,84 MW.
Elektrownia słoneczna Gdańsk/Przejazdowa
Elektrownia słoneczna o mocy 1,64 MW powstała na granicy Gdańska i Przejazdowa, zbudowana jest z 6292 paneli. Roczna produkcja wynosi około 1,6 GWh.
Nie tylko duże elektrownie słoneczne…
Według danych z końca 2018 roku łączna moc instalacji fotowoltaicznych w Polsce osiągnęła 490 MW. Rynek farm fotowoltaicznych budowanych w ramach systemu aukcyjnego ma się coraz lepiej. W 2018 roku Ministerstwo Energii rozstrzygnęło aukcje na około 500 MWp, prognozy na kolejne lata są jeszcze bardziej obiecujące.
Ale rynek fotowoltaiki to nie tylko duże elektrownie słoneczne, to również mikroinstalacje, których sukcesywnie przybywa. Pod koniec ubiegłego roku na terenie naszego kraju funkcjonowało już 55 tys. mikroinstalacji, w samym 2018 zainstalowanych zostało aż 27 tys. z nich. To był rekordowy okres dla fotowoltaiki, a liczby wskazują na wyraźny trend wzrostowy.
Elektrownia słoneczna i OZE – cele i prognozy do 2030 roku
W nadchodzących latach sektor odnawialnych źródeł energii (OZE) w Polsce ma przed sobą ambitne cele i dynamiczny rozwój. Poniżej są prognozy dotyczące tego sektora.
Cele i prognozy do 2030 roku
Udział OZE w zużyciu energii brutto: Polska planuje zwiększyć udział OZE do 32,6% w finalnym zużyciu energii brutto do 2030 roku, co stanowi istotne przyspieszenie w porównaniu z wcześniejszymi latami.
Produkcja energii elektrycznej z OZE: Według Krajowego Planu na rzecz Energii i Klimatu, udział OZE w produkcji energii elektrycznej ma wzrosnąć do około 27% do 2030 roku, czyli ma być około dwukrotnie większy niż obecnie.
Inwestycje w infrastrukturę
Energetyka wiatrowa: Planowane jest znaczące zwiększenie mocy zainstalowanej w energetyce wiatrowej, zarówno na lądzie, jak i na morzu. Polska dąży do zainstalowania 5,9 GW mocy z morskich farm wiatrowych do 2030 roku oraz 11 GW do 2040 roku.
Rozbudowa sieci przesyłowej: Operator systemu przesyłowego, Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE), planuje zainwestować ponad 64 miliardy złotych do 2034 roku w rozwój infrastruktury, co umożliwi przyłączenie nowych źródeł OZE, w tym 18 GW z morskich farm wiatrowych, 45 GW z fotowoltaiki oraz 19 GW z lądowych farm wiatrowych.
Wyzwania i perspektywy
Pomimo ambitnych planów, elektrownie słoneczne czy sektor OZE w Polsce stoi przed wyzwaniami, takimi jak integracja nowych źródeł energii z siecią elektroenergetyczną, zapewnienie stabilności systemu oraz dostosowanie regulacji prawnych do dynamicznie zmieniającego się rynku energetycznego. Jednak dzięki planowanym inwestycjom i strategicznym działaniom, Polska ma szansę na znaczący rozwój sektora OZE w nadchodzących latach.