On-grid i off-grid to dwa rodzaje systemów instalacji fotowoltaicznych, które są powszechnie stosowane na świecie. Pierwszy z nich jest zintegrowany z siecią elektroenergetyczną, natomiast drugi nie posiada z nią żadnego połączenia. Zamiast tego system off-grid jest wyposażony w magazyn energii, który gromadzi nadwyżki z fotowoltaiki i umożliwia wykorzystanie ich w późniejszym czasie. W jakim systemie opłacalność fotowoltaiki jest największa?
Jak działa instalacja on-grid?
W przypadku fotowoltaiki w systemie on-grid, energia produkowana przy pomocy paneli fotowoltaicznych jest zużywana na bieżąco, a ewentualne nadwyżki prądu trafiają do zakładu energetycznego. W Polsce funkcjonują dwa systemy rozliczania nadprodukcji z fotowoltaiki – pierwszy z nich to tzw. net-metering, czyli system opustów, który obejmuje instalacje, dla których wniosek o przyłączenie mikroinstalacji został złożony do 31 marca 2022 r. Prosumenci, którzy z niego korzystają, mogą odbierać 80% (instalacje do 10 kW) lub 70% (instalacje od 10 do 50 kW) nadwyżek, gdy instalacja nie wytwarza na bieżąco prądu, np. w nocy. By było to możliwe, instalację podłącza się do inwertera zmieniającego prąd stały na zmienny. W przypadku awarii zakładu energetycznego falownik automatycznie odłącza panele fotowoltaiczne, a urządzenia elektryczne znajdujące się w gospodarstwie domowym przestają działać. To kwestia bezpieczeństwa.
Drugi sposób rozliczania fotowoltaiki to net-billing, który obejmuje wszystkie instalacje zgłoszone od 1 kwietnia 2022 r. W tym przypadku nadwyżki energii są sprzedawane po miesięcznej stawce Rynkowej Ceny Energii (RCEm), a prosument kupuje energię po takich samych stawkach jak inne podmioty. Wartość nadprodukcji znajduje się w depozycie prosumenta i może być rozliczana przez 12 miesięcy od dnia ich wprowadzenia.
Jak działa instalacja off-grid?
System off-grid pozwala na magazynowanie energii, która została wytworzona przez instalację, ale której nie zużyto na bieżące potrzeby. W tym celu fotowoltaika jest połączona z magazynem energii, który służy do przechowywania powstałych nadwyżek. Takie rozwiązanie powoduje, że właściciel instalacji fotowoltaicznej zyskuje niezależność – nie tylko od samej sieci, ale też podwyżek cen energii i awarii prądu. Instalacja off-grid sprawdzi się w miejscach, gdzie infrastruktura energetyczna jest mało rozwinięta, a podłączenie posesji do sieci jest utrudnione, np. w przypadku budynków położonych wysoko w górach czy domków letniskowych. Nadwyżka energii elektrycznej przechowywana w magazynie energii może zostać wykorzystana, gdy instalacja fotowoltaiczna nie pracuje, np. w nocy.
Oczywiście jest to rozwiązanie, które nie zawsze się sprawdzi. Magazyny energii mają ograniczoną pojemność, a przechowywany prąd może nie pokryć pełnego zapotrzebowania energetycznego danego budynku. Jeśli nieruchomość znajduje się w zacienionym miejscu, np. w okolicy lasu uzyski z fotowoltaiki mogą być niewystarczające, by regularnie zasilać magazyn do zadowalającego poziomu.
Fotowoltaika off-grid czy on-grid? A może hybryda?
W ostatnim czasie obserwujemy wzrost zainteresowania systemami łączącymi zalety instalacji off-grid i on-grid. Instalacje hybrydowe, bo taka jest ich nazwa, są podłączone do sieci publicznej, ale dodatkowo zawierają magazyn energii.
Jak działa instalacja hybrydowa? Energia produkowana z fotowoltaiki w pierwszej kolejności jest zużywana na potrzeby własne, takie jak zasilanie domowych sprzętów. Ewentualna nadwyżka jest przechowywana w magazynie, a gdy jest on w pełni naładowany, nadprodukcja zostaje sprzedana do zakładu energetycznego.
| Typ instalacji | on-grid | off-grid | hybrydowa |
| Podłączenie do sieci | tak | nie | tak |
| Magazyn energii | nie | tak | tak |
| Rodzaj falownika | sieciowy | hybrydowy | hybrydowy |
| Poziom autokonsumpcji | niski | średni | wysoki |
Magazyn energii a przyszłość
W dobie kryzysu energetycznego oraz ciągle rosnących cen energii, instalacje z magazynami energii zyskują na popularności. Trendowi sprzyjają też wysokie dotacje z programów rządowych, jakie przysługują na ten produkt. Przykładowo, w programie Mój Prąd 5.0 w przypadku połączenia mikroinstalacji fotowoltaicznej i magazynu energii, dofinansowanie do instalacji wyniesie do 7 tys. zł, a do magazynu aż do 16 tys. zł.
Wykorzystanie magazynu energii znacznie zwiększa autokonsumpcję energii z fotowoltaiki. Przyjmuje się, że w przypadku instalacji on-grid wynosi ona przeciętnie 20-30%. Z kolei po dołączeniu magazynu energii, jej poziom można podnieść do 50-60%. A wydajniejsze wykorzystywanie prądu z fotowoltaiki na własne potrzeby oznacza, że możesz pobierać mniej energii elektrycznej z sieci i jeszcze bardziej zmniejszyć swoje rachunki. To również szybszy zwrot z inwestycji!
Jesteś zainteresowany zakupem fotowoltaicznej instalacji on-grid, off-grid lub hybrydowej? Skontaktuj się z nami, a eksperci Columbus dobiorą rozwiązanie dopasowane do Twoich potrzeb.
