Moc instalacji fotowoltaicznej determinuje koszt zestawu PV – proste. Dlatego pytania, jaka fotowoltaika, a dalej – jaka moc instalacji fotowoltaicznej jest potrzebna, by zaspokoić potrzeby domu – pojawia się zawsze, gdy przychodzi czas zakupu PV. Jest bowiem tak, że zanim przystąpimy do montażu fotowoltaiki, najważniejszy jest właściwy dobór mocy instalacji PV. W przypadku gospodarstw domowych, moc fotowoltaiki powinna być dobrana tak, by wyprodukowana w ciągu roku energia nie przekraczała rocznego zużycia.
Artykuł odpowiada na pytania:
- Jak poprawnie policzyć moc instalacji PV?
- Jaką dobrać moc fotowoltaiki do domu nowego?
- Ile mocy zużywa dom?
- Jaka moc fotowoltaiki jest potrzebna, jeśli dopiero budujesz dom?

Co wpływa na dobór mocy paneli fotowoltaicznych?
Dobór mocy fotowoltaiki to nie tylko matematyka. To w większej mierze analiza stylu życia mieszkańców domu, uwzględnienie planów na przyszłość; zarówno planów rodzinnych, jak i planów związanych z zakupem urządzeń elektrycznych (od AGD, przez pompę ciepła, po automatykę domową) czy chociażby konstrukcji dachu i posiadanych środków finansowych przeznaczonych na montaż instalacji PV. Co wpływa na dobór mocy instalacji fotowoltaicznej?
1. Roczne zużycie energii elektrycznej (kWh)
To absolutna podstawa i punkt wyjścia wszelkich wzorów na moc fotowoltaiki. Im więcej zużywasz prądu w ciągu roku, tym większej mocy paneli fotowoltaicznych potrzebujesz. Analiza rachunków za prąd z ostatnich 12 miesięcy pozwoli dobrać realną wielkość mocy instalacji PV.
2. Autokonsumpcja energii z fotowoltaiki
Autokonsumpcja energii z fotowoltaiki to zużycie energii elektrycznej produkowanej przez instalację fotowoltaiczną na własne potrzeby. Jak to się ma do mocy fotowoltaiki? Im większa autokonsumpcja, tym mniejszy może być system fotowoltaiczny.
3. Kierunek i kąt nachylenia dachu
Od lokalizacji domu, ułożenia względem słońca, rodzaju dachu zależy nie tylko dobór mocy paneli fotowoltaicznych, ale i pojawiają się dodatkowe koszta. Więcej na ten temat znajdziesz w niniejszym artykule.

4. Zacienienie
Cień od drzew, kominów, sąsiednich budynków może znacząco zmniejszyć wydajność PV. W takim przypadku warto stosować optymalizatory mocy lub mikroinwertery. Więcej na ten temat opowie nasz doradca fotowoltaiczny.
5. Rodzaj i stan instalacji elektrycznej
Nie jest to oczywista sprawa, ale trzeba to wiedzieć. Czasem instalacja musi być rozdzielona na więcej falowników lub zabezpieczona przed przeciążeniem. Może to ograniczać maksymalną moc.
6. Dostępna powierzchnia dachu lub gruntu
Moc paneli fotowoltaicznych zależy też od tego, ile paneli fizycznie się zmieści. Średnio potrzeba powierzchnię 5–6 m² na 1 kWp.
7. Plany na przyszłość
W naszej opinii – poza średnim zużyciem prądu – jest to jeden z najważniejszym czynników. Jest bowiem tak, że fotowoltaika nie jest ostatnim urządzeniem kupowanym do domu. A wraz z nabyciem fotowoltaiki i dzięki oszczędnościom, jakie generuje, pojawia się chęć zakupu innych urządzeń elektrycznych – większych i mniejszych takich, jak:
- pompa ciepła,
- samochód elektryczny,
- klimatyzacja,
- rekuperacja.
8. Budżet inwestora
Nie zawsze można od razu zamontować system idealnie dopasowany – czasem wybór kompromisowy (np. mniejsza moc instalacji fotowoltaicznej z opcją rozbudowy) jest bardziej realny finansowo.
9. System rozliczeń energii z fotowoltaiki
W Polsce są 3 typy rozliczeń fotowoltaiki: net-metering, net-billing oraz najbardziej opłacalna, oferowana tylko przez Columbus Energy – dynamiczne bilansowania energii z gwarancją 1:1.
10. Efektywność i typ paneli
Nowoczesne panele o wyższej sprawności (np. 20% i więcej) pozwalają uzyskać większą moc z tej samej powierzchni. Ważny jest też wybór falownika o odpowiedniej mocy nominalnej i zakresach napięć.
Moc instalacji fotowoltaicznej a audyt fotowoltaiczny
Czytanie tego artykułu można poprzestać na czytaniu niniejszego akapitu. Jest bowiem tak, że audyt fotowoltaiczny jest kluczowy jeśli chodzi o odpowiedź na pytanie, jaka moc fotowoltaiki jest dla Ciebie. Chociaż w Internecie można znaleźć wiele kalkulatorów fotowoltaicznych, które mogą policzyć moc instalacji fotowoltaicznej bez wychodzenia z domu to jednak bez audytu nie dojdzie nigdy do montażu, gdyż dobór
Dlaczego to audyt jest tak ważny? Na dobór mocy fotowoltaiki wpływ ma nie tylko łączne zużycie prądu przez mieszkańców domu, ale też aspekty techniczne: kąt nachylenia dachu, jego orientacja czy nawet tryb życia. To czynniki, których często pod uwagę nie weźmie nawet najlepszy kalkulator fotowoltaiki. Precyzyjny dobór mocy warunkuje opłacalność fotowoltaiki (czytaj nasz artykuł Czy fotowoltaika się opłaca), zwrot z inwestycji, dlatego najlepiej powierzyć go fachowcom.
Rola audytu fotowoltaicznego w doborze mocy instalacji:
- analiza zużycia energii elektrycznej,
- określenie profilu zużycia energii,
- ocena warunków montażowych,
- dobór mocy instalacji fotowoltaicznej – czyli wynik wyżej wymienionych. Na podstawie zużycia energii oraz warunków montażowych audytor oblicza optymalną moc instalacji, która zapewni maksymalną produkcję energii przy minimalnych kosztach;
- uwzględnienie przyszłego wzrostu zapotrzebowania na energię (np. planowane instalacje klimatyzacji, samochodów elektrycznych);
- określenie typu instalacji (fotowoltaika on-grid, off-grid, hybrydowa);
- dobór komponentów instalacji.
My zachęcamy do darmowej konsultacji z naszym doradcą energetycznym. Specjalista na podstawie zużycia, możliwości montażowych, projektu technicznego oraz parametrów jakimi charakteryzują się panele fotowoltaiczne precyzyjnie oceni jaka wielkość systemu będzie najkorzystniejsza. Doradca wyliczy również jaka będzie cena fotowoltaiki.
Moc instalacji fotowoltaicznej a zużycie energii domu
Niniejszy akapit nie dotyczy domów, które dopiero powstały – które nie mają historii zużycia prądu. O nowych domach opowiadamy niżej. Ponadto, dotyczy tylko bieżącego zużycia energii, a nie uwzględnia nabycia w przyszłości innych urządzeń domowych – od AGD po automatykę domową. Ale po kolei.
Najważniejszym aspektem przy doborze mocy instalacji fotowoltaicznej w domu z historią jest określenie ile prądu zużywamy w domu ciągu roku. Od tego parametru będzie zależeć wielkość instalacji fotowoltaicznej i bezpośrednio okres zwrotu inwestycji – najczęściej jest tak, że im większa instalacja tym szybciej się „zwraca”. Dobrze by było posłużyć się rachunkami za prąd – najlepiej podsumowującymi cały ubiegły rok lub ostatnie miesiące. Na ich podstawie jesteśmy w stanie dobrać przybliżoną moc instalacji, tak by nie była ona ani za mała, ani przewymiarowana.
Mając na uwadze tylko prąd zużywany rocznie, wzór na moc instalacji fotowoltaicznej wygląda następująco:
Moc instalacji PV (kWp) = Roczne zużycie energii (kWh) / Uzysk z 1 kWp (kWh), gdzie
w Polsce średni uzysk z 1 kWp to około 1000–1100 kWh/rok, w zależności od regionu i ustawienia paneli. Przykładowo: jeśli Twój dom zużywa rocznie 5000 kWh, to odpowiednia moc instalacji fotowoltaicznej będzie wynosić: 5000 kWh / 1050 kWh = ok. 4,7 kWp
Jednak to już na tym etapie należy wziąć też pod uwagę możliwy wzrost zapotrzebowania w przyszłości, czyli to czy mamy zamiar w najbliższym czasie np. zmienić sposób ogrzewania na elektryczne (np. zamontować pompę ciepła) lub dokupić energochłonne urządzenia (zmywarkę, większą lodówkę, klimatyzator). Każdy taki czynnik, który weźmiemy pod uwagę pomoże nam lepiej zaplanować, jaka instalacja fotowoltaiczna będzie potrzebna w Twoim domu. Dziś dobrze dobrana moc instalacji PV oznacza szybszy zwrot z inwestycji w przyszłości. Ale to nie jedyny sposób, na wyliczenie mocy fotowoltaiki.
Jaka moc fotowoltaiki do nowego domu?
Dla budynków już istniejących zdefiniowanie mocy przyszłej instalacji PV jest łatwiejsze ponieważ dobiera się ją do średniej wysokości rachunków za prąd za ostatni rok. W przypadku nowych budynków zużycie prądu trzeba oszacować na podstawie planowanego zużycia, a więc określić ilość i rodzaj urządzeń energochłonnych oraz liczbę domowników. Gdy podczas eksploatacji, instalacja okaże się za mała, zawsze istnieje możliwość rozbudowy systemu np. z wykorzystaniem mikroinwerterów.
Moc fotowoltaiki a lokalizacja domu i wielkość dachu
Przed przystąpieniem do prac montażowych konieczne jest określenie możliwości instalacyjnych, w tym powierzchni dachu/gruntu, ekspozycji powierzchni względem słońca, kąta nachylenia połaci dachowej oraz możliwości występowania zacienień. Ważna jest także ocena więźby dachowej i pokrycia. Jeśli warunki nie są sprzyjające np. dach na wschód i zachód, możliwe, że trzeba będzie dobrać większą moc instalacji, tak by ta pokryła całkowite zapotrzebowanie gospodarstwa na energię elektryczną.
Dlaczego ważna jest wielkość dachu? Często zadawanym pytaniem przez inwestorów jest – „Ile paneli fotowoltaicznych na 1kW?”. Na taką wielkość instalacji potrzeba około 3 paneli. Powierzchnia jaką zajmie taka instalacja to ok. 4,5 m2. W przypadku 4kW będzie to już ponad 18 m2, a 10kW – 45m2. Jeśli dach ma niewystarczającą powierzchnię, należy wziąć pod uwagę montaż fotowoltaiki na gruncie.
Fotowoltaika i produkcja energii elektrycznej przez instalację na gruncie jest równie wydajna co przez zestaw usytuowany na budynku. Montaż paneli fotowoltaicznych na ziemi daje duże możliwość. O ile działka jest duża i niezacieniona, zdecydowanie łatwiejsze niż na dachu jest ustawienia konstrukcji pod optymalnym kątem i w odpowiednim kierunku do słońca. Instalacja fotowoltaiczna na gruncie czy budynku gospodarczym ( np. garażu) ma taki sam VAT jak na domu – 8%. Koszty montażu fotowoltaiki mogą się jednak różnić, ze względu na konieczność postawienia konstrukcji i wykonania dodatkowych przekopów.
Moc instalacji fotowoltaicznej – jak poprawnie ją policzyć?
Dobierając moc instalacji można sugerować się tym, że w polskich warunkach nasłonecznienia na każde zużyte rocznie 1000 kWh energii dobiera się 1,25 kWp mocy instalacji fotowoltaicznej.
Konsumpcja własna
By obliczyć moc instalacji PV dla domu należy wziąć pod uwagę nie tylko ilość zużywanej rocznie energii, ale także szacowany udział konsumpcji własnej – czyli jaką ilość wyprodukowanej energii przez panele PV będziemy wykorzystywać na bieżąco. Im większa autokonsumpcja, tym lepiej – ponieważ wykorzystujemy 100% wytworzonej przez PV energii. Jeśli nasze bieżące zużycie jest niskie, a z wytworzonej przez panele słoneczne energii korzystamy głównie wieczorem czy w nocy, może się okazać, że by korzystać wyłącznie z darmowej energii, będziemy potrzebować nieco zwiększnej mocy instalacji.
Dobór mocy inwertera
By maksymalnie wykorzystać moc paneli fotowoltaicznych ważny jest odpowiedni dobór mocy inwertera (falownika). To od niego zależy z jaką efektywnością będzie pracować cały system fotowoltaiczny. Inwertery osiągają wyższą sprawność przy niewielkim przeciążeniu, niedociążony falownik będzie skutkował niższymi uzyskami. Moc falownika powinna być dobierana do mocy zestawu paneli fotowoltaicznych, ale także do zaleceń producenta, warunków nasłonecznienia w danym regionie czy orientacji paneli względem stron świata.
Moc instalacji fotowoltaicznej – co jeśli jest za duża?
Najlepiej jeśli moc instalacji fotowoltaicznej dobrana jest tak by w pełni pokrywała zapotrzebowanie gospodarstwa, jednak nie zawsze się to udaje – zwłaszcza, jeśli wykonuje to osoba niedoświadczona. Zainstalowanie mniejszej mocy skutkuje jedynie tym, że oszczędności na rachunkach za prąd będą mniejsze. Jeśli fotowoltaika nie będzie w pełni pokrywać zapotrzebowania na prąd naszego gospodarstwa domowego, oprócz opłat stałych, na rachunkach za prąd pojawią się także niewielkie opłaty za pobór energii. Okres zwrotu mniejszej instalacji fotowoltaicznej pozostanie na podobnym poziomie jak w przypadku instalacji pokrywającej w pełni zapotrzebowanie.
Za duża moc instalacji to wyższe nakłady finansowe na inwestycję i długi okres zwrotu. A jeśli nie korzystamy z urządzenia do przechowywania nadmiarowo wyprodukowanej energii elektrycznej, top oszczędności nie są większe ponieważ nadmiar energii pozostaje utracony. Przewymiarowanie instalacji bez uzasadnienia, bez myślenia o instalowanych w przyszłości urządzeń, bez magazynu energii, jest nieopłacalne.
Czy możliwe jest zwiększenie mocy instalacji PV?
Jeśli w najbliższym czasie nie planujemy zwiększyć zużycia, nie należy przewymiarować instalacji, ponieważ zawsze istnieje możliwość rozbudowy o kolejne moduły. W przypadku niewielkiego wzrostu zużycia energii, gdy wystarczy dołożyć 1 lub 2 panele, co często jest możliwe przy zachowaniu obecnego inwertera. Jednak gdy będziemy znacznie zwiększać moc instalacji fotowoltaicznej, konieczna może okazać się wymiana falownika lub dołożenie drugiego urządzenia.
Jeśli nasze zapotrzebowanie na prąd było dotychczas niewielkie, ale np. planujemy zmienić system ogrzewania na elektryczny, montaż pompy ciepła lub zakup samochodu elektrycznego, najlepiej od razu poinformować o tym doradcę odpowiedzialnego za dobór mocy systemu. Specjalista na podstawie tych informacji zaprojektuje instalację w ten sposób, by w pełni zaspokajała ona zużycie gospodarstwa domowego z uwzględnieniem nowych potrzeb.
Columbus jest pierwszą firmą na polskim rynku, która oferuje rozbudowę zarówno swoich instalacji, jak i tych pochodzących od firm konkurencyjnych, przy jednoczesnym zachowaniu oryginalnej gwarancji na fotowoltaikę. Dotychczasowi klienci mogą zwiększyć moc instalacji do 50 kWp, z kolei osoby z instalacjami od innych firm, mogą rozbudować istniejące instalację o maksymalnie 10 kWp.
Moc instalacji fotowoltaicznej a magazyn energii
Jeśli planujemy instalacje hybrydową tj. z magazynem energii w dużej mierze uniezależniamy się od sieci. Dostarczana przez instalację OZE do akumulatorów energia elektryczna przechowywana jest w postaci substancji chemicznej, następnie jest ponownie przekształcana i oddawana w formie energii elektrycznej.
Magazyny po rozładowaniu możemy ponownie naładować. W ten sposób gospodarstwo domowe może osiągnąć nawet do 90% samowystarczalności energetycznej. Magazyny energii są dobrym rozwiązaniem dla osób, które nie zużywają dużo energii w ciągu dnia, kiedy jej produkcja jest największa, ale zużywają ją np. wieczorem i chcą ją w 100% wykorzystywać na własne potrzeby.
Dzięki zwiększeniu autokonsumpcji w ciągu dnia, nie tracimy bezpowrotnie wyprodukowanej energii. Dzięki instalacji hybrydowej wzrasta procentowy udział bieżącej konsumpcji własnej, maleje zaś procentowy udział ilości energii oddanej/sprzedanej do sieci. Wpływa to na ostateczną moc instalacji jakiej będziemy potrzebować by w pełni pokryła zapotrzebowanie na prąd naszego gospodarstwa domowego.
Wpisujesz w Google jak dobrać panele fotowoltaiczne albo jaka moc instalacji fotowoltaicznej pokryje zapotrzebowanie mojego domu? Nadal masz wątpliwości, a może więcej pytań nie tylko odnośnie tego, jak policzyć moc instalacji fotowoltaicznej, którą planujesz zakupić albo jak dobrać panele fotowoltaiczne? Rozmowa z doradcą fotowoltaicznym rozwieje wszelkie wątpliwości. Wyślij email, zapisz się na niezobowiązującą rozmowę.
Moc fotowoltaiki a działanie paneli fotowoltaicznych
Jesteśmy już po etapie, który odpowiada na pytanie jak dobrać moc instalacji fotowoltaicznej. Ale należy dodać kilka słów na temat „jak działają panele fotowoltaiczne”. Na ogniwa fotowoltaiczne padają promienie słoneczne, a dzięki odkrytemu w 1839 roku przez Aleksandra Becquerela efektowi fotowoltaicznemu, powstaje w nich prąd stały. Wygenerowany przez panele prąd trafia następnie do falownika (inwertera), gdzie przekształcany jest w prąd zmienny i po kablach zasila Twoją lodówkę, telewizor czy zmywarkę, dzięki wyższemu napięciu wypierając z domu prąd sieciowy. Niewykorzystany na bieżąco, wyprodukowany prąd trafia do sieci i zaczyna zasilać wszystkie domy w okolicy.
Owa nadwyżka, zgodnie z prawem, następnie może wrócić do Ciebie bezpośrednio z sieci (80% lub 70% zależnie od mocy instalacji). Zazwyczaj zatem generując nadprodukcję w miesiącach letnich, bez problemu możesz wykorzystywać ją do asilania domu również zimą. Przy obliczeniach, należy pamiętać, że mimo przebywania w pracy, wiele z urządzeń elektrycznych w domu wciąż pracuje – tak jak choćby lodówka.
Same panele fotowoltaiczne są najczęściej mylone z kolektorami słonecznymi służącymi do podgrzewania wody. Zamontowana instalacja fotowoltaiczna nie potrzebuje czasowych przeglądów technicznych, serwisów czy np. wymiany glikolu, jak ma to miejsce w przypadku kolektorów, co czyni energię słoneczną jedną z najprostszych i najłatwiejszych do uzyskania.
Średni koszt domowej instalacji fotowoltaicznej wynosi od 30 do 55 tys. złotych i jest bezpośrednio uzależniony od tego ile prądu zużywamy. Należy wspomnieć, że koszt instalacji fotowoltaicznej znacznie obniżają dotacje (program Mój Prąd 6.0), a także ulgi podatkowe (tzw. ulga termomodernizacyjna pozwala odliczyć koszt inwestycji w fotowoltaikę od podstawy opodatkowania).